In the helplessness of the world
The one who is higher than others in his age
Would experience the pain of solitude
assumed sometime atheist, sometime secular and sometime renegade
Sometime the foe of people and seditious
در ناگریز دهر
گه ملحد و گه دهری و کافر باشد
گه دشمن خلق و فتنه پرور باشد
باید بچشد عذاب تنهایی را
مردی که ز عصر خود فراتر باشد
وههار
نوسهر: ویلیام شیکسپیر
وهرگیر: قولام مورادی
ئهو وهخته که گولبهرهفتاو رهنگوایرهنگه و گول وهنهوشهیچ کهووه،
وه شهوی ژنهکان گشت چهرمگ و نوقرهییه،
وه رویالهت زهرد گوپکهگهل چهلهکور
وه دلخوهشیوه چیمهنهکان رهنگ کهی،
چهلهکور، لهشونی، لهبان دارهکان،
ریشخهن و پیاگهکان کهی؛ چووک ئیه خوهنن،
کوکو!
کوکو، کوکو!" ئیه باس زاور چیینه،
که وهدل پیاگهل ژن و منالدار نیه!
ئهو وهخته که شوان گهل لهبان خهرمانه جووهکان شمشال ژهنن
وه مهردم دهیشت له روو دهنگ مهلووچکهکان پهیبهنه سائهت
ئه و وهخته که کیسهل و قالاو و قشقهره کهفنهری،
وه دهتگهلهکه شهوی تاوسانیهکانیان چهرمگ وه کهن
چهلهکور، له شونی، لهبان ههر داری،
ریشخهن و پیاگهکان کهی؛ چووک ئیه خوهنن،
"کوکو!
کوکو، کوکو!" ئیه باس زاور چیینه،
که وه دل پیاگهل ژن و منالدار نیه!
· کوکو به معنای قورمساق و دیوث است
شاعر: ویلفرو اوون
مترجم: غلام مرادی
شیرین است مردن در راه وطن
مضاعف خمیده، به سان مکدیان پیر به زیر کوله بار،
زانو ها خمیده، سرفه کنان به سان ساحران، در گریز از میان باتلاق بودیم،
تا به منورهای شکار که کمرها را عمود کردیم،
و سوی استراحتگاه دورمان در تقلا.
رفقا ره پیمودند در خواب. گم کرده بسی آنان چکمه ها را،
اما لنگ لنگان و چشمایشان خون آلود روان به پیش. همه شل و کور؛
مست خستگی؛ چنان کر که نشنیدند صدای افتادن آرام کپسولهای گاز از پشت.
گاز! گاز! بچه ها، بجنبید! شور و شعفی در دستپاچگی،
شد کلاه ها به سر ناشیانه به وقت،
اما یکی بود هنوز در فریاد و روان به تپق،
در دست و پا زدن بود دیگری به سان کسی در آتش یا آهک
از پشت پنجره مه آلود و در نور سبز غلیظ، دیم
گفتی به دریای سبز فامی افتاده، دیدم غرق شد.
در تمام خواب هایم پیش دیدگان بیچاره ی من
آورد به سویم دست، فرو رفت، خفه شد، غرق شد.
تو نیز گر در خواب های خفقان قدم می زدی
پسِ واگن که وی را به درون انداختیم،
نظاره می کردی چشمان سفیدش در پیچ و تاب به رخ
صورتش آویزان به سان ناخوش دیو گنه
گر می شنیدی به هر تکان، غرغره ی خون در شش های یخ زده اش،
تلخ تر از نشخوار زخم های لاعلاج زشت بر زبان های بی گناه،
دوست خوبم، نمی گفتی با چنین ذوق وافری
به بچه های هواخواه افتخارات یاس آور
این دروغ کهنه را: شیرین است مردن در راه وطن
زوسان
ئهو وهخته که میل یهخ له سر پاسارهکانوه شوروه بو، و
شوانهکه پف کهی له دهسگهلی،
و وهرزیرهکهیج چیلک وشک نهیه بوخاریهکهوه،
پاتیله شیره یهخ کردهگهکه تیرنه مال،
ئهو وهخته که خون له ئایهم قورینجک گری و ریهکهی مال ههرگه،
له شونی دهگ شوانهی بایه قوش تی،
«تو-ویت، تو-هو!»
چو دهنگ خوهشی،
ئهو وهخته که کهنیز چهورهکه کهره گری.
ئهو وهخته که وای تونیک تی،
و قوفه ئیجازهی قسه کردن وه دهوریشهکه نایهی،
وه مه لووچکهکان له بان وهفرهکه هات بچو کهن،
وه لوت ئهوهکه بووه یه تک خوون،
ئهو وهختهکه سیو برشیاگهکان لهناو تاوهکه جیزه کهی،
دهنگ شوانهی بایهقوش تی،
«تو-ویت، تو-هو!»
چو دهنگ خوهشی،
ئهو وهختهکه کهنیز چهورهکه کهره گری.
ویلیام شیکسپیر (1564-1616)
Winter
When icicles hang by the wall,
And dick the shepherded blows his nail,
And tom bears logs into the hall,
And milk comes frozen home in pail
When blood is nipped and ways be foul,
Then nightly sings the staring owl,
“Tu-whit, tu-who”
A merry note,
While greasy Joan doth keel the pot,
When all aloud the wind doth blow,
And coughing drowns the parson saw,
And birds sit brooding in the snow,
And Marian’s nose looks red and raw,
When roasted crabs hiss in the bowl,
Then nightly sings the staring owl,
“Tu-whit, tu-who!”
A merry note,
While greasy Joan doth keel the pot.
William Shakespeare (1564-1616)
عقاب
چنگ زند به کمر با پنچه های کج و معوج ؛
نزدیک شود به خورشید در سر زمین های دور و دراز ،
آمیخته به آسمان نیلگون می ایستد.
موج زند دریای متلاطم زیر بالایش؛
نظاره کند از صخره های کوهستان،
و شود به سان آذرخش آوار.
آلفرد لورد تنیسون (1809-1892)
The eagle
He claps the crag with crooked hands;
Close to the sun in lonely lands,
Ringed with the azure world, he stands,
The wrinkled sea beneath him crawls;
He watches from his mountain walls,
And like a thunderbolt he falls.
Alfred, lord Tennyson (1809-1892)
له زوسان درچیین گهنم
«ههور و
وا و
مانگ و
خوهر و
ئاسمانگ» له کار کهفتگنه
له ژیر ئی وه فر شهو واریگه
خهراو تر له دهمارهکول،
دهیه ئایهموه ئی زوقوم زوسانه.
قونهرهی ئاو دهلیاچه لهناو یخ و وفرا
دهس و پل خوهی گوم کردهگه
له ژیر سهی فهرسهخ وفرا
وهلی
دان گهنم دیری له زوسان دهرچو.
Wheat seeds pass winter
“The cloud and
The wind and
The moon and
The sun and
The sky” have stopped
Under this nightly snow
Worse than scorpion,
Bite the coldness of January.
The tides of the lake embarrasses
In the ice snow under a hundred
Parasang of snow,
But
Wheat seeds pass winter.
سروده: شفیعی کدکنی
مترجم: غلام مرادی
عبور گندم از زمستان
ایستاده
«ابر و
باد و
ماه و
خورشید و
فلک»، از کار
زیر این برف شبانگاهی
بدتر از کژدم،
می گزد سرمای دی ماهی
کرده موج برکه در یخ برف
دست و پای خویشتن گم
زیر صد فرسنگ برف،
اما
در عبور است از زمستان دانه گندم.
سراینده: شفیعی کدکنی
مترجم: غلام مرادی
ملکوت زمین
چنان که ابر، گره خورده با گریستنش،
چنان که گل، همه عمرش مسخرِ شادی ست
چنان که هستیِ آتش اسیرِ سوختن است،
تمامِ پویه ی انسان به سوی آزادی ست.
The kingdom of the globe
As a cloud, is entangled with weeping,
As a flower, all the life, is conquered by joy,
As the life of fire are captured by burning,
All running of the man is toward freedom.
پاشایی زهوی
ههرئهو جهکه ههور پیچیاگه گرین خویا،
ههرئهو جه که گول دایم ها خوهشیا،
ههرئهوجهکه زنهیی ئاگر ها ناو سوزیانه،
پهپهل کردن ئایهم گشت رویه و رزگاریه.
حسرت نبرم به خواب آن مرداب
کارام درون دشت شب خفته ست
دریایم و نیست باکم از طوفان:
دریا، همه عمر، خوابش آشفته ست.
I don’t envy that lagoon its dream
Resting in the desert of night
I am a sea and don’t care about storms
Seas, all the life, are in disturbing dreams
من وه خه و ئه و زقه هه سوو ناکه م
که له ناو بیاوان شه و رهات خه فتگه
ده لیام و له قه ره هیلیچ زاورم ناچو
ده لیا، له ئه مری، خه و خوه ش نه یری.
The sacred defense
Versified by: Qeisar Aminpour
Translated by: Gholam Moradi
Why did your enemy kill you? I asked
“Because the friend was happy with my death,” he replied
“Don’t you want to express your testament?” I asked
He smiled
It meant enough is enough: smile at death
The music of the city is aloud clamor
It’s the minstrelsy of fire and the dance of smoke
You can find the signs of war in ruins
In the blood stained of a doll
The same way the wind kiss the leafs
Or accident kiss saddler
When he shut his tired eyelid
As if he was kissing the death on mouth
چه بگویم که دل افسردگی ات
از میان برخیزد؟
نفسِ گرمِ گوزنِ کوهی،
چه تواند کردن؟
سردی برف شبانگاهان را،
که پر افشانده به دشت و دامن؟
To cleanse your depression
I have nothing to say
What can warm breath of a beer do
When the coldness of night snow
Has sprinkled its feather over the land
چه بوشم که خهم و خوسهت
دهس له سرت ههلگری؟
ههناس گهرم کهل کوهیی،
چه له دهسی تی؟
وهختی ساردی وهفر شهوانه
پهل پشانگه بان زهوی
نوسه ر: چیماماندا گوزی ئادی چه ی
وه رگیر: قولام مورادی
ته قدیم وه: نه غه م ئوسمان
چیکا له وه ئه دیک دوکانه که وه خوی کیشاناو و ئیمجا کرکره که ی گرد تا ژنه که یچ بایته ناو. چمانی دوکانه که فره وله ئیه که ده س بکریه ته شورش، چول کریاوی؛ خاک و خول زه ردیک با قه فه س چوی خالیه کان گردۆ، سونیق آسنی کایچ کومه کریاویه یه سۆک. دوکانه که بۆچکه، بۆچک تر له ئه مباره که ی پشت مال چیکا. ژنه که یچ خوی کیشاناو و چیکایچ کرکره ی وه نه دیکه که ویل کرد. کرکره که جیرجیر ده نگ داوه. له شون ئیکه و یه جفت که وش قنگ پا برزوه له بازار تا ئه وره وایی، ده س گه لی له رزی و گولمه گه ل پای قرچانیا. چیکا وه خاتر ئیه که ژنه که وه پی وه تۆ نه باید له ور وه بچو و هاورده ی ناو ئی دوکان چوله تا خویان قایم بکه ن تواست له لی ته شه کور بکه ی. به لام وه رجه ئیه که ته شه کور بکه ی، ده س داله مل رۆت خوی و وه ت: «وه ختی وایمه، مل وه نکه که م دا که فتگه.»
چیکا وه ت: «من گشتی فر دام، خه ریک پرتقال سه ندن بۆم، پرتقال وه کیف فر دام.» دی نه وت کیفه که ی بوربری ئه سل بۆ و دالکی ئی ده فه ی ئاخره که چی ویه له نده ن ئه رای سه ندیوی.
ژنه که هناسه یگ هه ل کیشا، وه گومان چیکا ژنه که ها ناو فکر مل وه نکه که یا، شایه ت چه ن گله دانه ی په لاستیکی کریاکه بان یه به نوه. بی جگه لاجه ی هه س هوسایی، له ده م چه و له ر و سه ر گوناگه ل برزیوه زانست که شومالیه و له ده سره که ی سره ریوه زانست که موسه لمانه. ئه لان ده سره که له ده ور ملی بۆه و گوش گه لی چی شاردۆوه. یه ده سر سیه و سوره تی نازک و دریژ وه ته رکی توون چشتگه ل هه رزان. هول چیکائیه بۆه که ژنه کیچ سه ره نج ئی بگریو و له ره نگ و رۆ چه رمگ و ته زۆ نوقره ئی کلکوانه ئی که وه زور دالکی کردۆ ده سی، بزانی که ئیگبو و مه سیهیه. دۆاجار که چیکا و ژنه که وه ل یه کا قسه کردن، چیکا په ی برد که موسه لمانگه ل هوسا وه ساتور و قه مه و کوچک مه سیهی گه ل ئیگبو یان له پا خستگه. به لام ئه لان ویشی: «ده ست ده رد نه کی چری ته م. یه هو ئی ئتفاقه که فت. گشت واین.» یه ده فه من ته نیا مام. ده س پای خوم گوم کردم و نه زانستم چه که م زور سپاس.»
ژنه که وپچه وه: « ئیره جی ئه منیکه، وه دوکانگه ل بوچک بوچک ناچن هه وه دوکانگه ل گه ورا گه ورای بازار چن.»
چیکا وه ت: «به لی» ولیک چشتیک ئه را موافقه ت کردن یا موخالفه ت کردن وه ل ئه وا نیاشت بۆشی. چشتیک له باره شورش نه زانست. له ئی رابته چه ن هفته وه له ئیه له یه راپه یمایی ئه را دموکراسی له دانشگاه شرکه ت کرد. له ئه وره یه شاخه سه وز روشن وه ده سی بۆ و شوئار دا:«ئه رتش بچو! ئاباجا بچو! دموکراسی به و!». به لام اگه ر ندا خوشیکی یه کیک له به رگوزارکننده گان راپه یمایی نه ویا و خوابگاه و خوابگاه نه گردیا و ئیلامیه به ش وه نه کردا و له باره موهم بوین ئی جومله «ده نگ مان وه گوش مه سئولین بره سی» وه ل دانشجوه کانا قسه نکردا، له ئه و راپه یمایی چه شرکه ت نکرد. چیکا ده سگه لی هه مرای له رزیا. نیم ساعت وه له ئیه وه ل ندایا له بازار بۆن. خه ریک پرتقال سه ندن بۆ و ندایچ چۆی وه خوارتر تا بایه م زه مینی بسینی. یه هه و وه ئینگلیزی، وه پی جین وه هاوسا و ئیگبو هاوار کردیا. «شورش! بویه ده رگیری! یه پیاگیان کوشت.» له شونی که سانیک له ده ور و وه ر چیکا بۆین واین، بوق یه ک تره کی دان، یه ئه ره بانه پر له سیف زه مینی چه په کردن، یه بار سه وزی که یه هه مکه له سه ری مرافه کردن، پاولا کردن و هیشتنه جی. چیکایچ که ئیهساس خه تر کرد، وایی و له خیاوانگل پان و گه ورا رد بۆ و هاته ئی خیاوان باریکه و ره سیه ئی ژنه.
ئه را قه یریک چیکا و ژنه که بی دنگ له ناو دوکانه که وسان، له ناو ئه و وه نه دیکوه که هاتنه ناو ده شتیان سه رنج گرد. کرکره گه ل چویین وه نه دیکه که وا له قانه یان و ده نگ دانوه. ئه وه ل خیاوان خه لوه تۆه له شونی دنگ پا هات. هه ردک له ونه دیکه که رد بۆن. هه ر چه ن چیکا وه ته ور قه ریزی زانست که یک پیاگ و یه ژن له ئوروه رد بۆن، ژنه که سی پاله که ی تا بان زرانی هه ل کردیۆ و یه منالیچ به ساویه کولی. پیاگه که یه واش و زوان ئبگلو قسه کرد و چشتیک چیکا ژنه فت ئیه بۆ:«شایت وایه سه مال خالووه»
ژنه که وه ت:«ونه دیکه که بوه س!»
چیکا وه نه دیکه که به بست، وایک له ده پشتوه و ناو نه هات به لام توز فره یک له ناو وتاقه که هه ل سا و چیکا دی که توزه که له بان سه ری قونه ره ده ی. هه وای وتاقه که خه فه بۆ، بو ناوی شه با یه تی وه بو ناو خیاوانه که نه یاشت. ناو خیاوان پرله دۆکه ل له ره نگ ئاوی ئاسمانگ جور دۆکه ل شه و کریسمس که مه ردم لاشه ی بزن خه نه بان ئاگر تا مویکه ی هه ل بکزنن، بۆ.
خیاوان گه لی که چیکا وه چه و به سیاگ وه تیانا وایی، نه زانست پیاگه لی که وه لایا واین دوسن یا دژمن، نزانست باید بوسیت و یه کی له منالگه لی که له دالکیان جیاوه بۆنه و وه ناو خیاوانا وه یلانن هه ل بگری یا نه، یا هه تا نزانست کی و کیه و کی کی کوشی.
له شونی لاشه ی ماشین گه ل سوزیاگ و یه په نجره گه ل و واگیرگه ل کونا کونا وه چه و خوی دی. ماشین گه لی که سوزیان سوزیان له نه زه ر ئه و جور گوله گوله ئاگری که له جیگه ل سه یران روشنه چیکا زانی گشتی له یه پارکینگ ماشینوه هه ل خیزیا.
وه ختیک یه پیاگ و ماشینوه وه مل یه قورئانا که که فتوه کنار جاده ره ی بۆ و له شونی دیار دا که پیاگه ئیبگو و مه سیهی بۆه. پیاگه لیگ له ئو ده ور و وه ره بۆنیه و گه مه کردگنه و له شونی دیاردا که موسه لمان بۆنه، له ماشینه که ی کیشنه ی ده یشتو و یه ساتور سه ری برن و تیرنه ی ناو خیاوان و وه مه ردم ویشن: «ئی گه وره وه قورئان بی هورمه تی کردگه.» چیکا سه ر بریان پیاگه و وه خوله که وو کردن جه سه ی هاورده و چه و خویا و ئه و قوره دلی هه ل شیویا و قه ی کردوه تا زکی نیشته گل. له ژنه که پرسی، «هه مرای بو دۆ که له که ژنه فی؟»
ژنه که وه ت: «به لی» سی پالکه ی وه ری ده ر هاورد و پانی کردوه بان زه وی خولینه که. هه ر یه جاکت و یه ژیر شه وی سیه بریقه دار که له سه ر وه سله کانی وه دریاوی، له وه ری بۆ. «به و بنیش!»
چیکا سه ره نجی له ئه و سی پال کونه که پان بۆه بان زه وی گرد، هه تمه ن یه کی له ئه و دو شه و یه سه که ئه و ژنه دیری ته یان. سه ره نجی کیج له داوان جینه که و تی شرت سۆره که ی خوه ی که له بانی ئه سک موجه سمه ی ئازادی بۆ گرد.
هه ردکیانی وه ختی سه ند که خوه ی و ندا چه ن هه فته تاوسان چیونه نیویورک سه ربیه قومه کانیان.
وه ت:«نه، شه ویه که ت چلکن بو.»
ژنه که وه ت: «بنیش، له یره فره وسیم.»
«چه نی باید له یره بوسیم؟»
«ئیمشو یا سو شه وه کی.»
چیکا ده س نا بان تیولی، چمانی تواست بزانی ته و دیری یا نه. ناو ده سی سارد بویا ئارامش گردیا به لام ئی ده فه ده س گه لی ئارق کردۆ و تر بۆ.
«خوه یشکه که م چی بایه م زه مینی بسینی، من هیشته مه ی جی. نازام که فته کوره.»
«چیه سه یه جی ئمن.»
«ندا!»
«ها؟»
«خویشکه که م. ناوی نداس.»
ژنه که دواره وه ت:«ندا.» لاجه ی هوسایی ئه و نه رمی مه خوسیک دا ئی ناو ئیبگویه. دۆاجار، چیکا چوته ساردخانه ی نه خوش خانه کان وشکنی، ئه سک خویو و ندا که چه ن هه فته وه له ئه وه له ناویه سۆر وه ل یه کا گردون و له ناو ئه و ئه سکه چیکا خه نیگه س چۆن ورجه ئیکه ئه سکه که بخریه ت ندا قورینجکی گری له چیکا، هه له وا شه وی ئانکارایی کرمۆتی یخه تا بان شان له وریمان بۆ، یه روژنامه، چه ن گله فتوکوپی له ئه سکه که گری و چه سپنیه رۆ دیوار دوکانه کان ئه و ده ور و وه ره. ندا په یا ناکه ی. دی هه ریز ندا په یا ناکه ی. خه ریک ئیمه بویه که وه ژنه که بوشی که ئه و و ندا یه هه فته وه له ئیه ها تنه سه ئیره ئه را لای میمکی. «تاتیلات مه دره سه س»
ژنه که پرسی:«مه دره سه تان ها کو؟»
«ئیمه له دانشگای لاگوس ده رس خونیم. دوکتوری خوه نم. ندا اولوم سیاسی خوه نی» و چیکا له ئیه ترسیا که ئه و ژنه هه تا نزانی دانشگاه چیین یانی چه. هه له یوا له ئیه ترسیا که وه مه درسه ئیشاره بکه ی فه قه ت ئه را ئیه که وه ئی هه قیقه ته بره سی که ندا له شورش گوم نه ویه، ئه لان ها یه جی ئه من، خه ریک خه نینه و دیری باس سیاسی که ی. جور ئیه که ده ولت ئاباجای ئومرمی له سیاسه ت ده یشت له ولات خوه ی ئیستفاده که ی تا خوه ی له وه ر جه و ئه و کشور ئافریقایی کان ئازیز بکی. یا چه نی له لای هۆلانه کان ئازیزن که هاسل سه ر راس ئیستمارگه ری بریتانیاس.
«فه قه ت یه هه فته س هاتیمه سه ئیره لای میمکمان. وه له ئیه وه کانو نه هاتیمه» په ی برد که ئه و چشتیکه که هه ست که ی ئیه سه: شورش نباید له بانیان ئه سر بکه ی. شورش گه لیگ جور ئیه چشتیکه جور ئه وه که له ناو روژنامه له باره ی خوه ندگه. شورش گه لیک جور ئیه ئه را ئه و دۆای مه ردم یچ هه ل که فتگه.
ژنه که پرسی:«میمکتانیچ ها بازار؟»
«نه، ئه و ها سه ر کار. سه روک ده فته ر وه زیره.». چیکا دواره ده سی نابان تیولی. نیشته زه وی. ته ک دا لای ژنه که تا خاص بنیشیه بان سی پاله که. ژنه که بوچشتیک دا. یه چشت تون و ته میس جور ساوین قالبی که ده ت گه ل ئه را شوردن ملافه گه ل بان ته ختی له لی ئیستفاده که ن.
«میمکتان چوته یه جی ئه من؟»
چیکا وه ت:«به لی». ئی قسه گه له جور خه یال بۆ. هه ست کرد چما دیری سه رنج خوه ی گری. «باوه ر ناکم ئی شورشه هه ل که فتگه».
ژنه که راس وه ره و وه روه سه رنج گرد. گشت چشتیکی له ر و دریژ بۆ، پاگه لی که دریژ کردۆوه، ناخۆنگه لی که وه خنه سۆر کردو، پاگه لی. له ئاخرا وه ت: «کار شه یتانه.»
چیکا هولی ئیه بۆه که ژه نکه له باره شورشه کان ویر بکه ی که ئه وانه پاو قه یه میان خه یر نیه. ئاوات خوازی ندا له ئوره بو. که فته ویر ئیه که چه و گه ل قاوه ئی کاکائویی ره نگ ندا بریقه که ی، لچ گه گلی تون تون ته کان خوه ی و ته وزی ده ی که شورش له خه له هه ل ناکه فی، که مه سه و و نژاد سیاسی وه بون، چۆک مه ردم ورسگ یه کان بکشن، هاکم گه ل رهات تر هکومه ت کن. چیکا هه ست گونا کرد که ئی ژنه شایه ت مه خزی ئه و قه ره واز نیه که هۆچ کام له ئی چشتگه له هالی بو.
ژنه که پرسی: «ئه لان له مه دره سه نه خوش تیه لات؟»
چیکا تون هه ل گردیاوه تا ژنه که هالی نه و که چه نی تاجو کردگه. «محکمه من؟» به لی، پاره که شرو کردیم. له نه خوه ش خانه ئاموزشی نه خوه شی کانمان دی. به لام ئیه دی نه وه ت که هه موشه هول نائیتمینانی له وه ریا بۆه و له پشت شه ش یا هه فت گله دانشجو خوه ی قایم کرده تا نه گوای اوستاده که له لی بتوای نه خوه شیک ماینه بکه ی و ئیچ ته شخیس دورو بیه ی.
ژنه که وه ت:«من بازاریم. پیاز فروشم.»
چیکا خاس گوش دا تا بزانی له قسه کانی بو تانه و سه ر کوفت هه س یا نه، به لام نه وی. ده نگی ساف و ئارام بو. فره ساده ئه و کاریکه که ی وه ت.
چیکا ئی جوره جواو دا: «خوا بکه ی بازاره که خراو نه که ن» دی نه زانست چه بۆشی.
ژنه که وه ت:«هه ر گله شورش کریه ت بازاره که خراو که ن.»
چیکا تواست له ژنه که بپرسی که تا ئه لان چه ن گله شورش دیه س. به لام نه پرسی. زۆ له باره شورش گه ل تر چشتگه لی خوه ندیو: هه مله ی موسه لمانگه ل هوسا ئه له ی مه سیهی گه ل ایبگو و گله ی کیج ئه وان هه مله کردن تا ئه وه ز خوه یان بکه نوه.
ژنه که وه ت:«توک مه مکم جور ئاله تونی سوزی.»
«ها؟»
«توک مه مکم جوز ئاله تونی سوزی.»
وه رجه ئیه که پوفیلکه ی تاجو له قورگ چیکا بچوه خوار و چشتیک بوشی، ژنه که جاکته که ی دا بان و سه یه ف وه ر مه مک به س سیه دریاگه که ی واز کرد.
پۆل درهاورد. پۆل قاگه زی ده و بیس نایرا. لولیان کردوو ناو مه مک بسه که ی. وه رجه ئیه که خاس مه مکه کانی درباری پۆله کان درهاورد.
مه مکه کانی گرده ناو ده سی و برده یان وه رو جیکاوه چمانی توانست بیه یتیانه پی و وه ت:«سوزیه ن سوزیه ن جور ئاله تونی» چیکا خوه ی جی واز کرد. چیکا که فته ویر نه وبه ی طب منالانه یه هه فته وه له ئیه. مودیر گه وراتر ده رسه کانیان یانی دوکتور اولون لویو له گشت دانشجوه کان تواست تا گوش بیه نه ده نگ مه رهه له ی چوار قه لب یه کور بۆچک. ئه و کوریچه وه ئه و وه ت بچوت. ئه ویچ ئاره ق کرد و نه زانست قه لب هاله کوره. ئاخری وه ده سه له رزه ده س نابان مه مک لای چه پ کوره که. بررر- بررر- بررر لرزه خون و فش فش که وه ری هه له کا چی، له ژیروه زه ربه دا له کلکه کان چیکا و پته پت خنه پی و وه کوره که وه ت، بوه خشید، بوه خشید وه لی کوره که وه پی خه نی.
توک مه مک گه ل ژنه که جور توک مه مک کوره که نه وی. ته ره ک ته ره ک، ره ق، قاوه یی تاریک و دایره که ی ده وری یه که م روشن تر بۆ. چیکا خاس سه ره نجی یان گرد. خاس ده س دالیان. له لی پرسی:«منال دیری؟»
«به لی یه سالیه»
«توک مه مکه کانت وشکه، به لام چلک نه کردگه. له شون ئیه که شیر دایه منالکه ت، باید مه مکت و زدفونی بشوری. وختی کیچ شیر ده ی بزان توک مه مکت و ئه و ده و ریه خاس چوته ناو ده م مناله که ت.»
ژنه که قه یریک سه رنج چیکای گرد. «ئیه ئه وه ل ده فه س. په نج گله منال دیرم.»
چیکا وه ت:«دایک منیچ هه ئی جوره بۆ له شون ئیه که منال شه شمی هاورد، توک مه مکه کانی ته ره که ی، خوه ی نزانست ئه را تا ئیه که یکی له ئاشناگه ل وه ت که باید چه وری بکه ی.»
فره که م دورو دا، وه لی بازی وه خت دورو دورو کیچ دا. وه لی دوروه کانی بی قه سه نه وی. هولی ئیه بویه که له ئی دوروه چو قه سه ی داشت. ئیه ئیتیاج وه پیشینه ی ئه فسانه ئی جور پیشینه ئه فسانه ئی ژنه که دیری که چیکا و ندا ته نیا منال دالکیانن و دی برا یا خویشیکی نه یرن. بیجگه ئیانه دالکی گشت وه خت دوکتور ئیگبو که تاسیل که رده ی بریتانیاس هاله خزمه تی، کافیه یه تلی فون بیه ی.
ژنه که پرسی:«دالکت چه ده ی له مه مکی؟»
«که ره ی کاکائو. زۆ خاسی وه که ی»
«راس که ی؟»
ژنه که قیه ری تماشای چیکا کرد، چما چشتیکۆ که باید هتمن بکردا. «باشد، سه نمه ی و ده مه لی.» قه ی ریک خه ریک ده سره که ی بۆ و له شونی وه ت:«هامه شون ده ته که موه، وه ی شه وه کیه وه ل یه کا چیمه بازار، نزیک ئیستگای اوتوبوسه کان بایه م زه مینی فروشی، ئه وره چشت سین فره س. شورش ده س پی کریا نه زانستم وه کوره یا چی.»
چیکا زاست له نزانیه، وه لی پرسی:«مناله که؟»
ژنه که سه ریک ته کان داو دیارۆ که م تاقه ته و ناره هه ت. چیکا وه ت:«بوه خشی.»
«مناله که م هامال! ئیه ده ت ئه ولمه. هه لیمه ناویه.» ژنه که ده س ناگریان. ئارام گریا. شانگه لی ته کان خوارد نه ئه جور گریانی که که ژنگه لی تر که چیکا ناسی ته یان که ن. جوری که قیژه و هالم که فی چویک من تامل ئی یه کی نه یرم. گیره کردن ژنه که خوسوسی بۆ، چمانی مه راسم موهمی خسته ری که هویچ کام له ئه وانه له ناوی نه وی.
دۆای گشت ئیانه، چیکا ئارزو کرد که ئه و و ندا تاکسی نه گردانو وه بازار نه چیان و ئه و شار بۆچک قه دیمی کانوه له نزیک مال میمکیان نه یه تان. هه له وا ئارزو کرد که ده ته که ی ئه و ژنه یانی هه لیمه ئه و شه وه کیان نه خوه ش، شه که ت یا ته مه ل بویا ئه و روزه نه چیمه تا بایه م فروشتن.
وه بال شه ویه که ی ئه سره کانی سری و و ه ت:«خوا هلیمه و خویشکه که ی تو هفز بکه ی.» و چۆک چیکا خاترجم نه وی که موسه ل مانگه لیچ ئه را نیشان دایین هاوده می ویشن –ئامین- فه قه ت سه ریکی ته کان دا.
ژنه که یه کاسه ی ژه نگ دریاگ له سۆک دوکانه که په یا کرد، چه ن گله تر ده فر له ده ور وری بۆ. وه ت:«شایت دوکانداره که ده مچه وی له ناوی شوردگه». وه چیکا وه ت که دوکانگه ل ئی خیاوانه چه ن مانگ وه له ئیه چۆل کریانه چۆک ده وله ت ئیلام کردو که ساختمانگه قه یر قانونی باید خه راو بکریه ن. ژنه که چی وه ره و کاسه که وه، هردک وه تاجووه سه رنج کاسه که گردن، چۆک هه مرای ئاوه لی چکیا. چیکا زۆتر بو ژه نگ قاوه یی که هه مرای له لی چکیا ژنه فت. «شورمو و لاله کردم»
ئیه یه وه ده نگ برزتر وه ت. ئه را ئه ول دف خه نی و ره دیف دگانه کانی که فته ده یشت. دگانه ورینه کانی سیه وه بۆن. چال که فته گوناگه لی. ژنه که هه ول هه و له کی ده س و ده می له ناو کاسه که شورد و ده سره که ی له دور ملی درهاورد و نایه ی زه وی. چیکا تماشای جییگ تر کرد. وه لی زانست ژنه که رۆ وه مکه چیه سه روکو وه لی تماشای جیک نه کرد. جور ئه سر چه و ژنه که س، یه ته جره وه ی خسوسیه. ئارزو کرد تا له دوکانه که وه ده یشت نه چو. یا ئه ویچ بتوانستا نماز بخوندا یاوه خوا ئیتقاد بیاشتا و وجود خوا له ئه و فه زای دل گیر دوکانه هست بکردا. وه ویری نه هات کی ره نگ ئیمانی وه خوا کال وه بۆه جور بوخاری که نیشیه بان جامک هومام و هه تا وه ویری ناتی که وه خوی زامه ت داوت که ئی جامه که پاک بکه ی وه.
چیکا ده س هاورده مل ته زۆ کلکوانه یی که هه مرای کردیاته ی کلک، بازی وه خت کرده ی کلک نیشان و بازی وه ختیش کردی کلکه مۆته ی، تا دالکی خوه ش هال کرد. به لام ندا دی ته زۆ کلکوانه که ی خوی نه کرده ده س، یه ده فه و ئه و خه نین قایم و نه پور خوه ی وه وه تگه ته زۆ یه ماجۆن جادوگه ریه، من ناتوام، ده ستان ده رد نه که ی.
دۆاجار، بنه ماله یان پۆل دانه ئایین ئیشای ره بانی تا ده ته که یان بیمزه ره تون وه لی نه وه خاتر ئارامش روهه ندا. چیکا له باره ی نماز خوه نین فکری ئه وز که پوو وه دالکی ویشی که پول و ئایین ئیشا داین وه ویل پول خه رج کردنه و پۆل جه م کردن ئه را کلیساس. وه ختی ژنه که هیز گرد، چیکا گه ن جوری هه ست کرد که انرژی گردگه. سه سه هات فره تر له لی چی. خه یال کرد شورشیه که خه فتگه و شورش که ره کان چینه سه ریانوه. چیکا باید بچو. باید بچو وه ره و مال و بزانی که ندا و میمه کی خاسن.
چیکاو وه ت:«من باید بچم.»
هه م باز له ره نگ و رۆ دیارۆ که بی تاقه ته:«ده یشت خه ته ره»
«فکر که م دی چینه س. دی بو دۆکه ل ناژنه فم.»
ژنه که دی هۆچ نه وت. دواره نیشتوه بان سیپاله که. چیکا قه یریک سه رنجی گردو نه زانست ئه را وه لی هه ست نا اومیدی کرد. شایه ت له ژنه که ئیلتماسی دوئا داشت. له ژنه که پرسی:«مالتان له ئیروه فره دۆره؟»
«دۆره، تا ئه وره باید دو ئوتوبوس سوار بۆت.»
چیکا وه ت:«وه ل شوفوره که ی میمکما تیه م و تۆچ به یم.»
ژنه که هه ل گه ردیاوه و وه رو جیک تروه تماشا کرد. چیکا چی وه ره و وه نه دیکه که وه و وازی کرد. وه ته ماوی ژنه که بوشی نه چو، بایتوه و ئه جه له نه کی. ژنه که هۆچ نه وه ت. وه ختی خه ریکۆ له وه نه دیکه که بچوه ئه و دیو هه ست کرد که ژنه که دیری سه ره نجی گری.
خیاوان بی ده نگ بۆ. خوه ر خه ریکۆ بنیشی و خوه ر اوا بۆ. چیکا سه ره نچی له ده رو وه ر خوی گرد. نه زانست وه ره کام لاوه بچوت. لاله کرد یه تاکسی بایت یا شانسی، یه وه ده س خوا یه وه جه مه ل و جادو.
له شونی لاله کرد ندا له ناو تاکسیه که بوتو له لی بپرسی له کام گوری بۆه س که گشتیان هول تویان بۆه. چیکا وه ئاخر خیاوان دۆمیه که نه ره سۆ که وه ره و بازار چی، که جه سده که دی. نتوانست خاس بۆنیته ی، چی وه ره پیوه، گه رمی هه ست کرد. جه سده که باید تازه سوزیاوت. بوه که ی دل ئایم هه ل شیوان ئه و جه سدی برشیاگه جور هۆچ کام له ئه ونامه نه وی که تا ئه و وخته دیوی.
دۆاجار وه ختی چیکا و میمکی وه ناو کانوا گه ردیان و یه پاسه بانیچ له سه نده لی وه ر ماشینه کولر داره که میمکیا نیشتیو، جنازه گه لی تریچ دی که فره لیان سوزیاوی و راس خیاوانه که یا جدا کریاوین خستۆه یه ک. فه قه ت تماشای یکی له جنازه که کان کرد، رۆت و وشک و ده مه و خوار. نتوانست بزانی پیاگی که یه کوتی سوزیاوی، ئیگبوه یا هوسا، موسه لمانه یا مه سیهی. چیکا گوش دا له رادیون بی بی سی تا بزانی چه ن شورش که ریاگه و چه ن نفر کوشیانه رادیۆنه که ویشی-«یه که م ده رگیری گه ل قومی و دینی» ئه ویچ رادیونه که ده یه قه ی دیواره که و له ئیه ئی هه مکه ناره هه ته که ئی هه مکه جنازه و چه ن که له مه ته مام بوتو و چوه ریوه. وه لی ئه لان هه رارت جنازه سوزیاگه کان ئه و قوره و پی نزیکه که هه ل گردیوه و تون چو وه ره و دوکانه که وه. وه ختی وایی ژان گه نی که فیه ی ناو پای. ره سی ته دوکانه که و ئه و قه ده ی له وه نه دیکه که تا ژنه که تی وازی که ی.
چیکا نیشیه بان زه ویه که و خاس تماشای شون خۆنی که له قولیوه ری گردۆ، کرد. تا جووی، چما که سیک رپ تاماته پشانۆه قه یا.
ژنه که و تاجووه وه ت:« قولت، خۆن ها قه ی.»
یه گوشه له ده سره که ی وه ئاو کاسه ده س شوریه که تر کرد و زامه که ی قول چیکی پاک کرد. له شونی ده سره که ی به سابان زامه که وه و بان گولمه ساق قولی وه به سایه ی. چیکا وه ت:«ته شه کور»
«ناتوای بچیمه ده س شوری؟»
«ده س شوری؟ نه.»
ژنه که وه ت:«ئه و کانتینره دیته ها ئه وره ئه را موسته را له لی ئیستفاده که یم» چیکا چیوه رو یه کی له کانتینره کان که له دۆای دوکانه که بۆ، بلافاصله پر لۆت چیکا بۆ له بو ئاو چلکن و ژه نگ دریاگ، ئه ویچ دلی هه ل شیویا. چه و گه لی به سا.
ژنه که له دۆای وه وه ت:«آخ بوه خشیت، زکم ژان که ی، ئیمرو چه ئیتفاق گه لی که فی.» له شونی ژنه که وه نه دیکه که واز کرد و کانتینره که نا دیشتوه و ده سی له ناو کاسه که شورد. هاتوه و بی ده نگ له لای چیکا دانیشت. له شونی قه یری له دوروه ده نگ خه راویک هات، چیکا نزانست چه ویشن. وه ختی ژنه که دریژ کیشا که ف دوکانه که، له که مه ری وه ره و بان له بان سیپاله که بۆ و ئه و دۆیای گیانی له بانی نه وی، ئه و مه وقع ناو دوکانه که خاس تاریک بۆ.
دویاجار چیکا له ناو گاردیه ن خوه نی «موسه لمانگه ل هوسا زوان مورته جه بر ئله ی قه یر موسه لمانگه ل فره خه راو کردن.»
وه له وه سه ت خه م و خوسه یا وسی و که فیه ویر ئیه که مه مک ژنه که ماینه کرد و ئارامش یه ژن وه چه و خوی دیی که هوساو موسه لمان بۆ
چیکا ئه و شه وه خه و نه که فته پیا. وه نه دیکه که سفت به سیاوی؛ هوا خه فه بۆ، توز هه س و دان قه وی قه وی پر لۆتی بۆوه خه ریک تماشای یه جه سه ی سیه وه بۆگ بۆ که له ئه و دیو وه نه دیکه که وه وه شیوه یه هاله قونه رو دا و جور یه نه فه ر شاکی ئیشاره کرده چیکا. ئاخری ده نگ ژنه که ژنه فت که هه لساو چی وه نه دیکه که واز کرد تا هه وای تازه ی ئه ول سو بایه ناو. ژنه که وله ئیه که له وه نه دیکه که وه بچوه دیشت، قه یری وسا. چیکا ده نگ پای که سگه لیک له وره ره ی بۆن ژنه فت. ده نگی کیچ له ژنه که وه هات، ده نگی برزتر وه بۆ، وه زوان هوسایی بؤ و چیکا هالی نه وی چه وه ت.
ژنه که هه ل گردیاوه ناو دوکانه که و وه ت:«خه ته ر له سه رمان چی، سایو خاروبارفروشی هاتگه دوکانه که ی بۆنی. چیته هه ر کو پولیسه و گاز ئه سر هاوه ر سه ربازیک دیری تی. وه رجه ئیه که هه مله بکه یه که سی، من چم.» چیکا له سه ر خوی وساو و کیش خوه ی هاورد؛ سه ر زرانی گه لی گل کرد. که فته سه ری تا مال میمکی وه پا بچوت چۆک تاکسیک له ناو خیاوان نه وی، فه قه ت جیپ ئه رتشی و ماشین گه ل کت کونه ی شاره بانی بۆ. میمکی په یا که یو و ئه ویچ و یه لیوان ئاووه له ئی وتاق چوه ئه و وتان وه زوان ئیبگووه هه ویشی:«ئه را وه تۆی ندا وه تم باین؟ ئه را مناله کانم ئی جوره من گول ده ن؟»
چیکایچ شانگه ل میمکی گری و به ی ته ی وه رو ته خت خاوه که ی. ئه لان چیکا ده سره که له قولی واکرد، ته کانه ی، چما تواست له که خۆنه که له قه ی لاچو، و دایه ی ده س ژنه که وه.
«ده سه ت خوه شو»
ژنه که سیپاله که ی به سا ده ور که مه ری و وه ت:«قولت خاس خاس بشور، خوا خویشکه که ت و ئه شره ته که ت نه کوشی.»
چیکایچ وه ت:«خوا ئه شره ته که ی تو و منالکه تو و هلیمه نه کوشی.»
دۆیاجار که بچوت وه ره و مال، یه کوچک وه خۆنوه بۆگ هه گری و جور یه یادگاری گه ن و خه راو بگریه سینگوه. و هه ر ئه و وقه که کوچکه که ها سینگیوه یه ئان فکر به که ی که دی هه ریز ندا نا وینیتوه و دی خویشکه که ی له ده س چیه! وه لی ئه لان رۆ کرده ژنه که و وه ت:«ئی ده سرته ده ی ته من؟ مومکنه قولم دواره بکه فیه خۆن». ژنه که قه یری سه ره نچ چیکا گرد، چمالی نه زانست چه ویشی؛ له شونی سه ریر یکی ته کان دا شایه ت ئی خوسه له ره نگ و رۆ دیاره، خوسه چه ن سال تره وه لی وه رجه ئیه که ده سره که بیه یه ده س چیکاوه و هه ل بگردیوه تا له وه نه دیکه کوه بچوه دیشت، یه موزه خه نین کرد.
A light sleep
Versifier: Shafiei Kadkani
Translator: Gholam Moradi
I have a word to tell you and I can’t say it
And not able to conceal this heart burning pain
You are busy with talking and from your looking cup
I am so drunk that I am not able to hear you
I am glad in your dreams like the moon in night
If I can’t reach the union skirt of you
I come with the beams of moon and like the shadows of walls
I can’t take a pace out of your quarter
Far from you I charred in the skirt of night
Like the candle of dawn I can’t have a light sleep
I am crying due to your non affectionate o’ rose in this garden
Like autumn bud I can’t blossom
You the speaking eye hear from my look
I have a word to say to you but I can’t
Dreams (Mashhad, 1958
Versifier: Shafiei Kadkani
Translator: Gholam Moradi
Body and soul! I am boiling to be your seeker
To be a straw on the tide on your sea
You are all my dreams, I wish,
To be one of your dreams
ئاره زو (مه شه د، 1337)
شائیر: شه فیئی که دکه نی
وه رگیر: قولام مورادی
وه دڵو وه گیان، کوڵێه م که وه شون توو بوم
پۆشێک له بان قونه ره ی ده لێاێ توو بوم
گشت ئاره زوگه ل منی، خوزیا،
یه گله له ئاره زوگه ل توو من بویام
Versifier: Qeisar Aminpour
Translator: Gholam Moradi
Thorns
Are not wretched
Dried branches
Are not gallows
Immature, decayed fruit also
On the shoulder of branches are not burden
Before blaming the yellow leaves under your own feet
A rustle is heard:
The innocent leaves confess frankly
From which root
The dryness of the tree originate
Versifier: Qeisar Maminpour
Translator: Gholam Moradi
I am tired of this Desert (Kavir), this old and blind desert
This undue falling, this inevitable descending
The sky with no object, the winds with no direction
Careful clouds, polite willows
O’ strange seeing, O’ sudden looking
O’ you, always present in minds, O’ you, yet unique
Each verse of you clear, each surah of you eloquent
Like a line of the Falling (Hobot), like a stria of the Desert
Like the sudden poem, like respite less weeping
Like the moments of revelation, inevitable
O’ strange passenger in your own territory
I get acquainted with you, with you in this itinerary
In this silent Desert, as soon as you called me
I saw you but from far, I saw you but very late
That’s you on the other side free beyond the bars
This is me on this side confined behind the bars
Get my exhausted hand like a child
Take me away with yourself; I am tired of this Desert
BASIJ
Versifier: Shahryar
Translator: Gholam Moradi
O’ Ali! May a hand from God side again be adherent of Basij
Makes eternal, in the world, the glory of Basij
O’ Ali! The blood of your Hosein never be forgotten
Tell Zeinab to see this vengeance clamor of Basij
To have his standard bearer to stretch the wing of eagle of standard
Gives order your Hosein who was king of Basij
Tear and blood are falling from Azarbayjan horizon
Basij himself went to the lashes of Azarbayjan
Smoke furbishes the sigh of charred tents
The sigh of Basij pitches tents in Karbalah
Blind-hearteds and fealty brokers were people of Kofeh
Tribe of Salman, this conscious hearted tribe, is basij
Roar, O’ lion of God at couchant tigers and leopards
To make Sadams rabbits and fogs against Basij
As the division of Islam burst into clamor like flood and storm
If infidelity is a mountain, would be a straw against Basij
It is the day of enmity and revenge from enemy side
How much is the stigma of Asghar sorrowful agony for Basij
The leader issued jihad command by help from God side
To have Basij to gain coming victory by help from God side
One hundred out of twenty million set out for frontline
To snatch gadfly into the trap of Basij
Relish and zest to become a martyr is a replete stack
No deny from Basij side ever as big as a seed
Karbalah is thirsty and waiting for water carrier
The countenance of Bani-Hashem moon is that of Basij
With chanting “O’ Mohamed” Shiite and Sunnite are the same
No invocation in the mouth of Basij except Quran and truth
This time division comes back with final victory
Basij gains victory from time to time
These efforts and holy war rasp head to the threshold of god
Shahryar! Rasp the head to threshold of Basij
بین دو رودخانه
نغم عثمان
مترجم: غلام مرادی
مردِ تخمه آفتابگردان را می شکست، سرش را به یک طرف کج می کرد و پوستها را تف می کرد داخل آب. با یک دست هر دو پارو را نگه داشت و بطری سون آپ را داد پشت. زن بطری را گرفت. انگشتانش به انگشتان مرد مالید. انگشتان مرد پینه بسته، تنها و رنج دیده بود اما انگشتشان انگشت کسی مثل این زن را کم داشت. زن اول می خواست در بطری را تمیز کند اما رویش نشد و فکر کرد که ممکن است مردِ ناراحت شود. چشمانش را بست و بطری را سر کشید. آب توی گلویش پرید. قایق فکسنی عقب و جلو می کرد و زن را یک وری کرد.
بطری را کنار گذاشت. دوباره سرفه کرد. مرد برگشت و رو به زن گفت: «چی شد؟» لبهایش نزدیکتر شد. بی خیال شد. دوباره آب خورد.
یک طناب از دو سوراخ می گذشت. سوراخها آنقدر بزرگ بودند که می شد از آنها آن طرف را دید. این طناب الوار را به قایق می بست. طناب محکم به این سوارخ ها بسته شده بود اما شل شد و لق می زد. در حضور این یکی ساکت بودند. زن دستهایش را روی لبه قایق گذاشته بود و در فکر فرو رفته بود. چند ثانیه هیچ حرفی در میان نبود. مرد زانو زده بود و زن آب می نوشید، غرق در افکار خود بود، به طبیعت فکر می کرد و به گذشته می اندیشید اما مرد به آینده. مردِ کمی به سمت چپ حرکت کرد و تنش به زانوهای خانم خورد. ببخشید آبجی!
یک حشره از نوع تازه متولد شده و خیلی کنجکاو در گوش زن وز وز کرد. زن سرش را تکان داد اما حشره با سماجت رفت تو ، درگوشی یک یا دو کلمه را تکرار می کرد؛ یکی دو کلمه مثل اشهد که مردها هنگام فراخوانده شدن ادا می کنند و تند آن را قطع می کنند. آخرین ساعت عمر او. زن چشمانش را بست و بی حرکت ماند. یکی بهش گفته بود که هر چه بیشتر حساسیت نشان بدهی بیشتر اذیت می کنند. اما حشره همچنان زن را اذیت می کند. زنِ خندید. برای اولین بار بعد از مدت ها.
خواهر زنش گفته بود: «چه می شد اگر شوهر زمین گیر شده اش بعد از دفن برادرش می میرد؟ و کدام مسجد ختمش را می گیرند؟ و آنجا جای پارک نیست». و بدون این که شماره تلفن قبر کن را بدهد تلفن را قطع کرد. زنِ این را هم می دانست که شوهرش سهم نوسازی قبرهای زیرزمینی خانوادگی شان را که در اثر شکستن لوله فاضلاب شهری تخریب شده بود، نداده است. تاسف خورد. می دانست که رابطه شوهرش با خواهرش بد شده بود. در این رابطه کاری نکرد. حالا شوهرش دیگر هیچ فرصتی نداشت. هیچ. زن مطمئن بود که خواهر شوهرش از او خواهد خواست تا در یک جلسه خانوادگی با حضور وکیل حضور یابد. زن ها چای خواهند نوشید مردها قهوه ترک بدون قند خواهند خورد. بعدش هم می روند و می گویند:«ما یه خانواده هستیم، کاری داشتید در خدمتتان هستیم». بعدها زیر قولشان می زنند.
در عوض، زنِ به قبرستان خانوادگی خود در جزیره رفت تا شوهرش را آنجا بین دو رودخانه دفن کند. هر چهار شیار تنگ با یک تخته سنگ قوس دار بسته می شدند؛ دو تا برای مردها و دو تا برای زنها. بقیه مرده ها هم آنجا بودند. پدرها، پدر بزرگ ها. برادرهایشان، پسرانشان. و زنِ به بقیه فکر می کرد. کدام یکی از آنها را آب برده؟ شوهرش را باید کنار یکی از آنها دفن می کرد.
ماهیگیری در آن اطراف آتشی باز کرد و آب را به آتش کشید. هر چیزی که دم دستش بود و آتش را برافروخته تر می کرد رو آتش گذاشت و شعله ها و جرقه به هوا بر خاستند. زنِ یکی از آن چیزها را که ماهیگیر رو آتش انداخت، گرفت. پوست کاغذی بن بن بود. بعد آن را به باد سپرد تا با خود ببرد. قرمز یا زرد. واقعی بود؟ مثل یک خواب بود؛ حامله بودن، افتادن دندان یا خریدن گوشت که در خواب دیدن آنها بد یمن است.؛ از خواب ببرد و نفس نفس بزند و بعد دوباره در رختخوابش بیافتد و آسوده بخوابد.
وقتی شوهر همکارش مرده بود، به سرعت به خانه برگشته بود. و به خاطر تمام نعمتهایی که خدا بهش داده شکرگزاری کرد؛ به خاطر زندگی اش، به خاطر خانه اش، به خاطر.. . . و به خاطر یک شوهر خوب. اما این وضع بیش از یک روز دیگر دوام نداشت. روی تخته سیمان کسی یا دست یک عدد دو رقمی نوشته بود. اما او شب قبل یکی روز نهم مرده بود. نوه ها این طوری مسخره بازی در می آورند. و این طوری تاریخ تغییر می کند. احساس ناراحتی کرد. دلش درد گرفت. از عالم خیال بیرون آمد. انگشتانش را در آب فرو برد. خم شد. حیرت زده سرش را عقب کشید. نور خورشید به سطح زیرین می تابید گویی هیچی آنجا نبود.
تابوت باز شد، جلو روی چشمان او، انگار افق دهان باز کرد. شوهرش از او دور شد و به سوی نور سرخ کم رنگ خورشید پرواز کرد.
زنِ گفت: «نرو»!
قایقران برگشت و نگاه کرد تا ببیند چه اتفاقی افتاده است. گفت:«نمی تونم تو رودخانه شنا کنم».
دو چشم به عقب خیره شد. بزرگتر و گشاد تر از چشمان زنِ. آیه های قرآن به گوش زنِ رسید: «پیدایش خواهند کرد».
به چه علت عده ای موفق تر از دیگران عمل می کنند؟ دلیلش چیست عده ای احساس موفقیت می کنند و عده ای دیگر دچار روزمرگی هستند؟ پاسخ این سوالات در واژگان این افراد نهفته است. هر چند که واژگان آدمها به شدت به ذهینت و طرز نگاه آنها به زندگی چه شخصی و چه حرفه ای بستگی دارد.
چیزهایی هستند که آدمهای موفق هرگز به زبان نمی آورند و دلیل موفقیت آنها همین است.
غیر ممکن است
عبارت غیر ممکن است در خون آ نها وجود ندارد. آدمهای موفق این را می دانند که برای هر مشکلی راه حلی وجود دارد. گاهی ممکن ست مجبور شوید خلاقیت به خرج دهید اما چیزی به نام خلاقیت وجود ندارد.
بی خیال
اما در خون آدمهای موفق شور و اشتیاق وجود دارد. یک مخترع هرگز نمی گوید: «از کارم بدم میاد» یا نمی گوید: «بی خیالش». اگر عنصر کلیدی شور و اشتیاق بعلاوه دور اندیشی نداشته باشید هرگز نمی توانیدبر چالش ها غالب شوید، ریسک کنید تا کارها را پیش ببرید، نوآوری کنید و در کارهایتان موفق شوید.
سوال نکردن
آدمهای با هوش این را می دانند که چیزی به نام سوالات احمقانه وجود ندارد. آنها می دانند که به مجرد این که کنجکاوی متوقف شود و از سوال کردن باز بمانند فاتح نوآوری خوانده می شود. بسیاری از مدیران برجسته دنیا از جمله استیو جابز و جیمز دایسون تیم هایشان را به سوال پرسیدن تشویق می کنند که چرا ما این کارها را می کنیم و کار پیشینیان را به چالش می کشیم. سوالات مورد علاقه آنها این ها هستند، چرا، چرا نه، چه می شود اگر؟
چرا من؟
در هر کاری مخصوصاً در کارهای پررونق آدمها باید همه فن حریف باشند. آدمهایی که داوطلبانه خلاها را پیدا می کنند و درصدد پرکردن آنها بر می آیند، آنهایی هستند که بیشترین شهود درونی را دارند، مسئولیت ها و تیمشان را ارتقا می بخشند و کارهای خارق العاده انجام می دهند. در واژگان آنه چیزی به نام «این کار به من ارتباطی ندارد» وجود ندارد.
به نظر من نباید این روش کار عوض کنیم
آدمهای دوراندیش همیشه روشهای انجام کارها را به چالش می کشند. آنها روشهای موثرتر، سریعتر و بهتری برای انجام کارها پیدا کنند و استراتژی درست را به کار می برند. آنها به جاهایی سرک می کشند که ممکن است به دردسر بیافتند تا به تیمشان کمک کنند و آنها را روی لبه تیغ نگه دارند. آنها به این نتیجه رسیده اند که تحول یک نیاز اساسی است و در جا زدن به موفقیت ابدی منتهی نمی شود.
متشکرم نیازی به نظر دیگران نیست
برای کسب موفقیت آدم باید به دنبال تجربیات جدید، دیدگاههای نو و ایده های تازه باشد، چه در مورد نحوه عملکرد، چه در مورد دوراندیشی یا هدایت و رهبری. کسی که انتقادپدیر است و به نظر دیگران اهمیت می دهد نه تنها مورد احترام تیم ها و همکارانش قرار می گیرد بلکه این فرصت گرانبها را هم به دست می آورد که خود را در آینه چشم دیگران نگه کند. هیچ کدام از ما بی عیب و نقص نیست. ما می توانیم با پذیرش نظر دیگران به پیشرفت خود کمک کنیم. در پایان باید خودتان باشید. چیزهایی هستند که دلتان نمی خواهد تغییرشان دهید اما گاهی انتقاد و نظرات دیگران سبب می شود راه ارتباط برقرار کردن با دیگران را بیابید و از یک راه مثبت به کارها رو کنید.
اگر شکست بخورم چه؟
شکست جزء لاینفک کسب و کار است. جیمز دایسون 5126 بار شکست خورد تا توانست اختراع معروف خود یعنی جارو برقی بدون کیسه خود را به سرانجام برساند. توماس ادیسون 10000 بار شکست خورد تا توانست لامپ برق را اختراع کند. برای آنها شکست به منزله یک سنگ بنای محکم برای یک کشف شگفت انگیز و نشانه ای برای چیزهایی است که نباید تکرار نمایند. آدمهای موفق از شکست نمی هراسند. موضوع را فقط از نظر هدر رفتن زمان نگاه می کنند اما آنها را از نوآوری و اختراع چیزهای جدید باز نمی دارد.
من بیشتر می دانم
چیزی به نام مرد خود ساخته وجود ندارد. پشت هر مرد موفق یک تیم موفق وجود دارد. موفقیت یک ورزش تیمی است. تشکیل یک تیم قوی برای رسیدن به هدف به این معناست که پذیرفته اید همه چیز را همگان دارند و برای پر کردن خلاء دانش، تجربه و دیدگاه از دیگران کمک گرفت و به آنها اعتماد کرد تا به شما کمک کنند و باهم چیزهای خارق العاده پدید آورد.
اما خیلی سخت است
کسانی که در زندگی به بهترینها دست پیدا کرده اند راه آسانی را نپیموده اند. آنها دارای شور و اشتیاق بو ده اند، پشتکار داشته اند و کمر همت به ایجاد یک راه جدید بسته اند. اول شدن و یافتن راههای جدید هرگز کار آسانی نیست. گاهی لازم است از اشتباهات دیگران درس گرفته و به کمک آنها مسیر خود را بیابید. در پایان اگر قرار است کسی سرنوشت خود را بسازد نباید به دنبال راحتی و راه آسان بگردد.
مکاشفه (1920)
نویسنده: کاترین منسفیلد
مترجم: غلام مرادی
مونیکا تایرل از ساعت هشت صبح تا یازده و نیم شب از درد اعصاب رنج می برد، آنقدر اذیت می شد که هر ثانیه برایش یک سال بود. کاری نمی توانست بکند. می گفت: «شاید اگر ده سال جوانتر بودم. . . .». ولی حالا که سی و سه ساله است، فقط می تواند به یاد آن روزها بیافتد، با چشمان حسرت کودکانه بگوید: «بله، به خاطر دارم که چگونه بیست سال پیش. . . .» یا دختر خانم ها (دختران واقعی) با اندامهای زیبا و حرکات دلربا را که در رستوران در کنار آنها نشسته بودند به رالف نشان دهد. «شاید اگر ده سال جوانتر بودم. . . .»
«چرا ماریا رو نمی ذاری دم در تا وقتی زنگ نزدی نذاره کسی بیاد طرف اتاقت؟»
«ای بابا، کاش به این سادگی بود که میگی!»
دستکش هایش را درآورد و با انگشتانش به چشمانش فشار آورد طوری که او (آقا) با این حرکتش آشنا بود.
«اولاً حواسم به ماریا بود که اونجا نشسته بود، ماریا با انگشت به سمت راد و خانم مون اشاره کرد، در واقع ماریا در مورد بیمارهای روانی به عنوان نوعی رابط بین یک زندانبان و یک پرستار عمل می کرد! بعدش پستچی اومد، کسی نمی تونست اومدن پستچی رو انکار کنه، حالا که اومده کی-کی می تونه تا ساعت یازده منتظر نامه ها بمونه؟
چشمانش (آقا) برق زد؛ تند بغلش (خانم) کرد. «نامه هام، عزیزم؟»
شل و ول گفت: «شاید،» دستی کشید روی موهای قرمزش و لبخندی بر لبانش نشست اما چنین فکرد: «چی توش نوشته!»
اما امروز صبح با صدای بهم خوردن در بیرونی بیدار شد. لنگه در تکان می خورد. یکهو از خواب پرید، چنگ زد به لحافش و قلبش تند تند می زد. چی بود؟ بعد از داخل راهرو صدایی آمد. ماریا در زد و وقتی در باز شد ضربه ای پنجره و پرده ها را در هم کوبید. منگوله کرکره تق تق به پنجره می زد. ماریا فریاد زنان روی تری نشست و دوید: « خانم ما اینجاییم، باده، یه باد وحشتناک».
کرکره رفت بالا: پنجره ناگهان باز شد؛ نوری خاکستری اتاق را پر کرد. مونیکا قبل از اینکه چشمانش را با آستینش بپوشاند نگاهی به رخ رنگ پریده آسمان و پیراهن پاره پوره ابرها انداخت.
«ماریا! پرده ها! سریع، پرده ها!» مونیکا پرید تو رختخوابش و بعد رینگ-تینگ-پینگ پینگ که صدای زنگ تلفن بود. دردش کم شده بود؛ آرام رگفته بود. « برو ببین ماری».
«آقاس، می خواد بدونه خانم امروز ساعت یک و نیم ناهار رو خونه پرینس می خوره». بله آقا خودش بود. بله خواست که فوراً پیغام را به خانم برسانم. مونیکا به جای این که جوابی بده استکانش را زمین گذاشت و با صدایی آهسته از ماریا پرسید که ساعت چند است. ساعت نه و نیم بود. آرام دراز کشید و چشمانش را بست. آرام گفت: «به آقا بگو نمی تونم بیام.» اما وقتی در اتاق بسته شد خشم تمام وجودش را فراگرفت و احساس کرد که دارد از ناراحتی خفه می شود. چطور جرات می کند؟ رالف با چه جراتی چنین کاری را می کند. مگر خبر ندارد که اول صبح خانم چقدر اعصابش ناراحته! اگر از قبل و صد البته با اعصاب آرام برایش توضیح نداده و از او خواهش نکرده بود؛ الان نمی توانست به طور مستقیم بهش بگوید که این کارش قابل بخشش نیست.
و حالا نوبت انتخاب این صبح پر باد ترسناک است. آیا رالف فکر می کند که این از جنونش (مونیکا) است و یک زن احمق بینوا که فقط باید بهش خندید و گذاشتش کنار، بیش نیست؟ چرا تنها دیشب بهش گفته بود : «اما تو باید یه خورده مرا هم جدی بگیری!»
و او در جواب گفته بود: «عزیزم تو به حرف من ایمان نداری، من تو رو بهتر از خودت می شناسم. در مقابل هر احساس و ایده خوبی سر احترام فرو میارم. بله، من عاشق لبخند زدنتم.» بعد لم زد روی میز و ادامه داد: «واسه م مهم نیس کی در مورد این که من تو رو می پرستم چی میگه. من با تو در اوج قله های خوشبختی هستم و تمام نورافکن های لذت دنیا بر ما می تابند.»
«خدایا!» مونیکا چنگ زد به موهایش. واقعاً رالف دوباره این حرف را زد؟ این مردها چقدر آدمهای عجیبی هستند! و او هم عاشقش شده است- چگونه عاشق مردی شده که این طور حرف می زند. از چند ماه پیش که آن ضیافت ناهار برپا شد و رالف خانه اش را دید و از او خواست تا دوباره به آنجا سر بزند و باز آن لبخند ملیح را بیند، چا کار کرده است؟ اه چه حماقتی- واقعاً چه حماقتی- و هنوز آن لرز شدید و عجیب آن روز را که به هیچ چیز شباهت نداشت و هرگز آن را قبلاً تجربه نکرده بود، با یاد دارد.
از پایین صدا می آمد: «کول! کول! کول! اولد آیرون! اولد آیرون! اولد آیرون! تمام شد. خانم فهمید؟ آقا که چیزی نفهمید. این که آن روز صبح که باد شدیدی می وزید با صدای زنگ بیدار شد اهمیت زیادی داشت. آیا آقا این را می دانست؟ خانم خنده اش گرفته بود. « تو منو بیدار می کنی در صورتی که کسی که منو درک می کنه این کار رو نمی کنه» دیگه تمام شد. و وقتی ماری گفت: «آقا گفت اگر خانم نظرش عوض شد تو راهرو منتظرش می مونه» مونیکا گفت: «نه ماریا، شاه پسند نه. میخک. دو دسته.»
صبح هوا صاف و طبیعی بود و باد تندی می وزید. مونیکا جلوی آینه ایستاد. رنگ از رخش پریده بود. موهایش را رو به پشت شانه کرد. همه را برد پشت. صورتش شبیه ماسک بود با پلک های تیز و لبهای سرخ تیره. وقتی خود را در آن شیشه که به رنگ آبی تاریک بود نگاه کرد ناگاه حسی بهش دست داد، یک حس غریب و هولناک آهسته آهسته وجودش را فراگرفت تا اینکه می خواست دستها را باز کند، بخندد، همه چیز را به هم بریزد، ماریا را شوکه کند و فریاد بزند: «من آزادم، من آزادم، من مثل باد آزادم.» و حالا تمام این دنیای پر از پرواز، هیجان، شور و شادی از آن من است. بهشت این عالم زیر پای اوست. نه، نه، او به جز زندگی به کسی تعلق ندارد.
تته پته کنان گفت: «ماریا کافیه، کلاهم، کتم، کیفم. و حالا یه تاکسی واسه ام بگیر.» کجا می رود؟ یک جایی. دیگر تاب و تحمل این سکوت محض، این ماریای بی زبان، این امور بی روح و یکنواخت زنانه را ندارد. باید بزند بیرون؛ باید به سرعت رانندگی کند- یک جایی، فرقی نمی کند کجا.
«خانم، تاکسی اومد.» وقتی در بزرگ بیرونی را بازکرد نزدیک بود باد او را با خود ببرد. کجا باید رفت؟ سوار تاکسی شد، با طراوت تمام لبخندی به راننده سرد و عبوس زد. از راننده خواست تا او را به آرایشگاه ببرد. اگر این آرایشگر هم نبود چه کار می خواست بکند. هر وقت مونیکا جایی را نداشت برود یا کاری نداشت، به آرایشگاه می رفت. اول به اونجا می رفت و فری به موهایش می زد و بعدش هم یک فکر دیگر می کرد. راننده عبوس و بدعنق هم گازش را گرفت و مونیکا هم تو صندلی لق می خورد. دلش می خواست راننده سرعتش را بیشتر و بیشتر کند. خوب، از شر رفتن به خانه شاهزاده در ساعت یکی و نیم، از گربه ملوس بودن در یک سبد بافته شده از پر قو، از خوشگل بودن، گورستان، دختر شاد و شنگل و موجود ملیح وحشی و غیره، بودن راحت شدم. مشتش را گره کرد و با صدای بلند فریاد زد: «دیگه هیچ وقت.». اما تاکسی توقف و راننده در را برایش باز کرده بود و منتظرش بود تا پیاده شود.
آرایشگاه گرم و با صفا بود. بوی صابون و کاغذ سوخته و روغن موی شب بو می داد. خانم پشت پیشخوان بود، گرد و چاق و سفید، سرش شبیه یک جا سوزنی ساتنی سیاه بود که رویش پودر پف پاشیده باشی. مونیکا احساس کرد که او را بیشتر از هر کسی دوست دارد و او را بیشتر از دیگر دوستانش درک می کند. توی آرایشگاه شخصیت واقعی خود را داشت. در آن جا اغلب مرموزانه با هم حرف می زدند. حالا قرار بود جورج بیاید تا موهای خانم را کوتاه کند. جورج جوان، لاغر و سبزه رو بود. خانم خیلی به او علاقه داشت. اما امروز چه عجیبه! خانم حتی حاضر نشد جواب سلام او را بدهد. چهره اش از همیشه سفید تر بود اما دور چشمان آبی ریز او حلقه های سرخ کمرنگ بود و حتی انگشترهایی که به انگشتان خپل او بودند برق نمی زدند؛ سرد و مرده مانند براده های شیشه. وقتی به جرج تلفن زد تو صدایش نکته ای بود که قبل نبود. اما این برای مونیکا باور کردنی نبود. نه باور نمی کرد. خیالاتی شده. از هوای گرم و معطر آنجا تنفس عمیقی کرد و از پرده مخملی عبور کرد و وارد رختکن شد.
کلاه و ژاکتش را درآورد و به چوب لباسی آویزان کرد و جورج هنوز نیامده است. این اولین بار است که جورج اونجا نبوده تا صندلی را برایش بیاورد، کلاه و کیفش را طوری بردارد و ببرد که گویی اولین بار است که چنین چیزهایی می بیند- یک چیز اواخواهری. آرایشگاه چقدر ساکت و آرام بود! حتی صدایی از خانم هم در نمی آمد. تنها باد می آمد، خانه قدیمی را تکان می داد؛ باد زوزه می کشید و عکس های خانم های اشراف زاده از روی دیوار موذیانه نگاه می کردند، می خندیدند. مونیکا گفت که کاش نیامده بود. چه اشتباهی کرد که آمد! خراب شد، خراب. جورج کجاست؟ اگر یک دقیقه دیگر نرسد، او هم می رود. کیمونوی سفیدش را درآورد. نمی خواست دیگر به خودش نگاه کند. وقتی داشت یک قوطی کرم را از روی قفسه شیشه ای بر می داشت دستهایش می لرزید. احساس کرد کسی دارد قلبش را می کشد گویی شادمانی اش آهنگ رفتن کرد.
کلاهش را برداشت. «می روم. نمی مانم.» اما در همین لحظه از پله ها صدای پا آمد. از تو آینه که نگاه کرد دید که جورج دم در ایستاده و تعظیم کرد. چه لبخند غریبی بر لب داشت! البته در آینه. لبهایش به خنده باز شد-اصلاح کرده؟-کم سن و سال نشان می داد.
آهسته جلو رفت و زیر لب گفت: « از اینکه منتظرتون گذاشتم عذرخواهی می کنم.»
اه، نه، نمی خواهد بماند. شروع کرد: «می ترسم . . . .» اما جورج گاز را روشن کرد و و در حالی که کیمونو را در دست داشت گیره ها را چید.
جورج گفت: «باده.» مونیکا تایید کرد. مونیکا انگشتان لطیف جورج را که در حال دوختن ژاکت بود بویید. عقب عقب رفت و نشست توی صندلی و گفت: «بله باده.» و سکوت محیط را فرا گرفت. جورج با مهارت سوزن ها را درآورد. موهای مونیکا رفت عقب اما جورج بر عکس موارد قبل آن را نگه نداشت شاید می خواست نرمی، لطافت و سنگینی آن را حس کند. جورج نگفت که حالت بسیار خوب و دوست داشتنی دارد. رهایش کرد، یک شانه از کشو کمد درآورد، با یک سرفه آرام گلویش را صاف کرد و گفت: « یه خوره سفته.»
مونیکا جوابی نداشت بدهد. حرکت شانه را در موهایش حس کرد. وای وای! چه حس بدی! خیلی غم انگیزه! سبک و سریع مثل پر، سنگین بود، تکان می داد درست مثل تکانی که دل آدم می خورد. مونیکا با یک تکان در رفت و فریاد زد: «کافیه.»
جورج پرسید: «زیاد شد؟» دولا شد رو گیره ها و گفت: «معذرت می خوام.» بوی کاغذ سوخته آمد-بویی که مونیکا عاشقش بود. جورج درحالیکه به جلو خیره شده بود گیره های داغ را عوض کرد. «اگه بارید، تعجب نکن.» جورج یک تار موی را برداشت. مونیکا که دیگر طاقت نیاورد و مانع ادامه کار جورج شد. به او نگاه کرد؛ در کیمونوی سفیدش مثل یک راهیه داشت به جورج نگاه می کرد. «چی شده؟ اینجا اتفاقی افتاده؟» جورج با تکانی به شانه و کج کردن دهنش اظهار بی اطلاعی کرد. «آها، نه خانم چیز خاصی نیست. یه اتفاق کوچیکه.» جورج باز یک تار موی دیگر را برداشت. اما نه ساده که نیست. درسته. اتفاق ناگواری افتاده است.
سکوت-سکوت واقعی، سکوت مثل برف می بارید روی هم انباشته می شد. مونیکا لرز کرد. داخل رختکن سرد بودف همه چیز سرد و براق می نمود. شیر آب می پاشید، آن هم انگار داشت یک طوری شیطنت می کرد. باد چار چوب پنجره را تکان می داد؛ یک تکه آهن خورد به شیشه و ترق صدا کرد. اما مرد جوان دولا شده بود روی سر مونیکا و داشت گیره ها را جا به جا می کرد. مونیکا با خود فکر کرد که آه این چه زندگیست. چه زجرآور است. تنهایی خیلی هولناک و نفرت انگیزه. مثل برگها در هوا معلقیم و کسی نمی داند و یا اهمیتی نمی دهد که کجا می افتیم و یا آب چه رودی ما را به کجا می برد. تیک عصبی حالا گلویش را می زد. درد می کرد، درد. دلش می خواست با صدای بلند گریه کند. آهسته گفت: «کافیه، گیره ها رو بده به من» در حالی که جورج مطیع و آرام کنارش ایستاده بود دستهایش را انداخت و هق هق گریه کرد. دیگر طاقت نداشت. جورج جوان مثل یک آدم چوبی رفت کلاه و روسری را برایش آورد و پول را گرفت و بقیه را پس داد. مونیکا پول را چپاند تو کیفش. حالا کجا می خواهد برود؟
جورج برس را برداشت. با صدای ملایم گفت: «هنوز یه مقدار گرد رو کتت مونده.» پاکش کرد. و بعد ناگهان راست ایستاد، به مونیکا نگاه کرد، چرخش عجیبی به برس داد و گفت: «خانم شما غریبه نیستید، از شما چه پنهون، دختر کوچولوی ما امروز صبح عمرشو داد به شما.» بعد صورتش مثل کاغذ مچاله شد و به مونیکا پشت کرد و شروع کرد به برس زدن کیمونوی کتانی. مونیکا های های گریه کرد. از آرایشگاه خارج و سوار تاکسی شد. راننده که عصبانی به نظر می رسید صندلی را به حالت اولش برگرداند و دوباره در را باز و بسته کرد. «کجا؟»
مونیکا با هق هق گفت: «پیش شاهزاده.» تمام راه مونیکا چیزی ندید جز یک عروسک کوچک با موهای طلایی، دستهای کوچولو و پاهای جفت شده که آرام دراز کشیده بود. قبل از این که کاخ شاهزاده برسند چشمش به یک مغازه گلفروشی افتاد که پر از گلهای سفید بود. به به چه فکر خوبی. سوسن بری، بنفشه های سفید و جفتی روبان های سفید مخملی. . . . از طرف یک دوست نا آشنا. . . . از طرف یکی که در می کند. . . .تقدیم به یک دختر خانم کوچولو. . . . مونیکا زد به شیشه اما راننده نشنید؛ حالا دیگر به کاخ شاهزاده رسیده بودند.
خانڴ مناڵانه (1921)
نویسینه: کاترین مهنسفیلد
وهرگیر:قولام مورادی
خانم های ئهرا مودهتێک چۊه لاێ خانم بورنڵ. وهختێ هاتوه شار یه خانڴ مناڵانه ئهڕا مناڵهکانێ ههنارد. ئهو خانڴ مناڵانه ئهوقهره گهورا بۊ که گارێچیهکه و پهت بردنهێ ناو ههسار و لهوره نانهێ بان دو سونۊق چویین له سۊک دهر مالهکه.
هؤچ وهسهرێ نههات، تاوسان بۊ. تائهو وهخته که بتوان بووهنهی ناو، شاێهت بو رهنگهکێ بچو. وهراسی بو رهرنڴ خانڴهکه بو خوهش ئهو پیرهژن زوان خوهشه دا. بهڵام میم بریل وێشی بو رهنڴ آێهم نهخوهش خهێ ههتا وهرجهئیهکه گونیکهێ لهبانێ لابوهی.... خانڴ مناڵانهکه وه رهنڴ سهوز تاریک و براق بۊ، دو گِله لۊله بوخاری بۊچک و هێقم له رهنڴ قرمز (سۊر) و چرمڴ و یه دهر جهڵا دریاڴ زهرد جوریه تخته بۊچک شوکولات داشت. چوار وهنهدیک، وهنهدیک راسهکانی داشت که وهرهقهگل پان و سهوز شیشه کانی لهیهک جیا کردوه. یه وهرتارمهێ بۊچکیچ داشت. رهنڴ وهرتارمهکه زهرد بۊ و کنارهکانێ دهور تا دهور رهنڴ تکه کردۊ و وشک وه بۊ.
بهڵام، خاسه، خانڴ بۊچک خاسێکه! کی دهروهن بو رنڴه؟ ئییهیچه قسمهتیکه له خوهشی، قسمهتی له تازه ێێ.
«یهکی زۊ وازێ کهێ!»
درهکهێ وه قولاوێک هێقم بهسیاوی. پهت چهقوێک له گیرفانی دهرهاورد و خست له قولاوکه و در خانڴه که واز کرد. وهرهکهێ گشت وهل یهکا واز بۊ.
سهرهنجی گردی، دو وتاق خهو، وتاق نان خوهری، جیهنان و دیوهخانێک داشت. دهر ماڵ باێد ئیجوره واز بو! ئهرا ئهو مالهکان ئیجور واز ناون؟ چهنێ خوشتره له ئهوهسه که له کوناێکوه لهقهێ دهرهکهوه سهرهنج ناو هالێک بگری و دو کهلاو و دوگله چهتر بۊنی. ئی جوره نیه برا؟ ئیه چشتێکه وهختێ دهس نهیه بان زهنگ دهرهکه، توایت لهباره مالهکه بزانی. شایهت خوایچ هه وه ئی سَنِوه له شهو تنگ تاریک وهختێ رهسیته یه فرشته در مالهکان وازبکهێ.
وای! منالڴهل بورنل جورێک قال کردن چمانی کهفتنه ناامێدی. فره قهشهنڴ بۊ. وهراسی ئهرا ئهوان فره قهشهنڴ بۊ. له زنهئی ئهمرێان ئیجور چشتێڴ نهینه. دیوار تهمام وتاقهکانێ قاڴهز دیواری داشت. پرقهێ دیوارهکانێ ئهسک بۊ. لهبان قاڴهزهکان نقاشی کیشاوی و دهور نهقاشیهکان له قاپ زهری بۊ.
کهف وتاقهکان بیجڴه جیهنانهکه گشت قالی قرمز خستیوین؛ ناو دیوهخانهکه پر و له سهندهلیڴهل شیک؛ سهندهلی ناو نانخوهریهکه له رهنڴ سهوز بۊن؛ میز، تخت خهو، یه گافاره، یه بوخاری، یه بوفه پر له دهوریڴهل بۊچک و یه پارچ گهورا. بهڵام چشتێک کزیا فرهتر له گشتێ خوهشێ هات گلوپهکه بۊ. له وهسهت میز نانخوریهکه بۊ. گلوپ چرمڴ قهشهنگێ بۊ.
وهله ئهوه پرێ کردۊ و دی ئیتیاج و ئیه نهوی دهس بیهێ قهێ. یه چشتێ له ناوێ بۊ جور رۊن، وهختێ تهکانێ بێای جێواز بۊ.
وهیلکانهێ باوک و دالک له ناو دیوهخانهکه جورێک نیشتیوین که آێهم وت بێهوش کهفتڴنه، دو گِله منالهکهێچیان له طهبهقهێ بان خهفتیوین.
ئی وهیلکانهڴهله ئهوقهره گهورا بۊن که وه ئی ماڵ مناڵانه نهخواردن. چمانێ هین یهکان نهوین. بهڵام گڵوپهکه یه چشت ئالیک بۊ. وهتی وه دهم کزیاوه خهنی. یه گلوپ راسهکانی بۊ.
ئی روژ شهوهکی منالهکان بورنل وه زور چینه مهدرسه. داشتن له تاو ئیه سوزیان که کی زنهڴ تهفری بیریهت و ئهرا گشت تاریف بکهن که چه خانڴ مناڵانهێ ئهرایان سندڴنه.
ئیزابل وهت، ئهول نهوبهێ منه، ئهول من تاریف کهم، لهشون من ئیوه دوانه، چۊک من گهوراترم.
جواوێک له کار نهوی. ئیزابل هه تواست ئهو سهروک بو بهڵام آیهم خاسیک بۊ. لوتی و کزیایچ خاس زانستن که زور ها دهس منال گوراکه. له پهرچین گوڵ آڵاڵه کنار جادهکه چینه ئهو دیو و هۊچ نهوهتن.
«من ههلوژنم که ئهوڵ کی بای خانڴه که بۊنی. دایکم وهت، ئهول من»
تهسمیم ئیه بۊ ههر روژ دوجار ئیجازه بێهنه دهتهکان له مهدرسه بان خانڴه مناڵانهکه له ناو ههسار تماشا بکهنو بچنوه.
نه ئیهکه بان چای بوخوهنو یا وێڵ بگهردن، بهڵام فهقهت له ناو ههسار بێ دهنڴ بوسیهن و ئیزابل تاریف بکهێ و لوتی و کزیا کهیف بکهن . . . .
وه ئی ئهنازه برهسنه نهردهی ههسار زهوی گهمهێ کورهکان، زهنگ مهدرسهکه دهس کرده زرزار. فهقهت وهخت داشتن کهڵاوهکانیان دربارن و ورجه ئییهکه ئیسمێان بخوهنن بچنه ناو سفهکه. قهێ ناکهێ. ئیزابل سهره کوتی کرد موهم و مهرموز نیشان بێهێ. یهواشهکی وه دهتیک له کنار دهسی وهت، «زهنڴ تهفریه بخه ویرم یه چشتی ئهرات بۊشم».
زهنڴ تهفری هات و منالڴهل جهم بۊنه دهور ئیزابل. دهتڴهل هاوکهڵاسی له سهر ئیهکه دهس بخهنه دهور ملێ، وهلیا ری بکهن، وهلیا بخنن و تهنیا رهفیقی بون، وهل یهکا جنڴ کردن.
ئیزابل له سۊک زهوی گهمهکه له ژیر چهن دار کاج فره گهورا ههیئتێ خستهری. دهته بۊچکهکان بوق یهکان دان و چهسبیانه قهێ یهک. تهنیا کهسێک له ئیانه دۊر بۊن هه ئهو دوانه بۊنه که گشت جاری لهلیان دۊرگیری کردن. ئی دوانه کلوهێڴهل بۊن. هازر بۊن ههر جیک بچن بیجڴه لای بورنلگهل.
چۊک مهدرسهێک مناڵڴهل بورنل لهتێ دهرس خوهندن مهدرسهێک نهوی که باوگ و دالکێان دلیان تواست. مهدرسهێکتر له ئهو دهوره نهوی و ئلا نهیشتن مناڵهکانێان بچنه ئهو مهدرسه. وهل هاسل تهمام مناڵڴهل ئهو مهههله له دهتڴهل قازی و دوکتور گردڴه تا بهقال و شیرفروش مهجبورۊن وهل یهکا له ئو مهدرسه درس بخوهنن. بیجڴه دهتهکان کورڴهل بۊچک رۊ داریکێچ له ئهوره دهرس خوهندن.
بهڵام یه جورێ باێهد له یک جیاوه بون. مناڵڴهل کِلوهی جیا کردنوه.
قهێریک له مناڵڴهل جور مناڵڴهل بورنل ئیجازه نیاشتن وهڵ کِلوهیڴهلا قسه بکهن گشت له مناڵڴهل کِلوهی دۊرگیری کردن و وهختێ له کنارێان رهد بۊن وهر کردنه ئهولا. ههتا مهلاکهێچێان ولان ترێکوه وه لێانا قسه کرد. وهختێ لیل کِلوهی وهیه دهسه گوڵ مامولیوه چیه پشت میزهکهێ بنیشێ، مهلاکه تماشاێ منالهکان کرد و موزهخهنینێ کرد.
ئهوانه دهت یه سیپال شور بۊچکهڵانهێ زامهتکیش زیرهکێ بۊ که ههشهوهکی تا ئیواره وه دهر مالڴهل گهردیا. ئیه وهراسی بهێبهبختی بۊ. بهڵام ئاخای کلوهی؟ هۊچکه لهئهو خهوهر نیاشت. بهڵام گشت وهتن ها زندان. وهی ههساوه ئهوانه دهت یه سیپالشور و یه زندانی سابقه دارِن. چو رفیقڴهل خاسێک ئهرا مناڵڴهل تِر! وه ئهوانه چه وه ئیه تهوهجو کردن. مالوم نهوی ئهرا خانم کلوی ئهوقهره ئیانه خسته وهر چهو. ههقیقهت ئیه بۊه که ئی دهتڴهله سیپال مناڵڴهل کهسڴهلێ کردنه وهر که دالکیان کارهگهری کرد. مهسهلهن لیل که منال ساده و قهوی و منجهینی بۊ سیپاڵڴهل سهوز له پارچهی بان میز بورنلڴهڵ و بالڴهل مهخمهڵی سۊر له پارچه پهردهێ لوگان کردهۊه وهرێ. کهڵاوهکهێ که نیشتۊه بان ئهو تێوڵ برهزیه یهوهختی کهڵاو خانم لِکی بویه که ژن سهروک ادارهێ پوست بۊ. پشتهکهێ ههڵ گهردانیۊه و دهورهکهێ وه پهل سهوز دۊرانۊوه. قیافهێ گهنیک داشت. آێهم نهتوانست وهپی نهخهنیت. خویشکهکهێ چی یهشهوی چرمڴ جور سیپال خهو کردۊه وهری و یه جفت چهکمهێ بۊچک کورانه کردۊه پای بهڵام ههرچی بکردا وهرێ وهپێ نهکهفت.
منال رێزهپیزهیک بۊ، مۊ سهری له بن تراشیوی و چهوڴهل قورسێ داشت. یه بایهقوش چرمڴ بوچکێ بۊ. تا ئیسه کهسی نهیهسهی بخهنی. ههریز قسه ناکهێ. دۊچک شهوی خویشکهکهێ گری. دایم هاوهل ئهوا. ههر جێک لیل بچوت ئهویچ کهفیه شونی. لهناو زهوی گهمه له بان جادهکه چۊهرا مهدرهسه که لیل داشت ری کرد و ئهو له شونی. ههر وقت چشتێک بتواستا یا لهزوان بکهفتا تهکانیک داله شویهکهێ لیل. لیلیچ وسا و ههڵ گهردیاوه. کلوهیڴهڵ خاس توانستن یهکان هالی بکهن.
ئهڵان دی فره وه ئیمه نزیک بۊن و نتوانستن گوش نهێهن. وهختێ دهته وردهکان ههڵ گردیان و تیره لێان کردنوه، لیل جور جاران موزهخهنێ کرد، بهڵام ئهوهکه فهقهت سهرهنج گرد.
دهنڴ ئیزابل هه ئهوجور وه قیز و فیزوه هات- قالیهکان فره قهشهنڴن، تخت خهو و مهلافهکانێ قسه نهێرن و بوخاری وه ئهو دهرێوه که دی هۊچ.
وهختێ قسهێ دۊاێ هات کزیا دست کرده قسه کردن. «ئیزابل گلوپهکان له ویرت چی»
«اها، دورسه، یه لامپ بۊچکیچ دێری، شیشهکی زرده، یه هوباب چرمڴێچ دیری که ها بان میز نههار خوریهکه، وهل یه لامپ راسه کانیا هۊچ فهرقێ نهیرێ»
کزیا هاوار کرد، «بیتهرین لامپه». کزیا فکر کرد ئیزابل و ئهنازهێ کافی له لامپهکه تاریف نکرد. بهڵام کهسێ گوش نهیا. ئیزابل خهریک ههڵ وژانن دو نهفر بۊ که قرارۊ ئه روژه له شون نیمهرو وهلیانا بچن مالهکه بۊنن. ئمیکول و لنا لوگانی ههل وژان بهڵام وهختی ئهوهکان گشت زانستن شانسیک دێرن، وه ئهنازهێ کافی له دهور ئیزابل گهردیان. گله گله دهسیان خستنه دهور کهمهر ئیزابل و وهلیا کهفتنه ری. گشتیان چشتی له بن گوشێ وهتن، یه رازی وهتن،«ئیزابل، من و تو دوسیم»
تهنیا کلوهیڴهل له فکر چین و چشتیک نێاشتن بشنهفن.
مودهتیک وهپی چی و بیشتر مناڵهکان خانڴهکه دین و ناو خانڴهکه بهڵاو بۊوه. بۊیه یه مهوزو، ئهوانیچ شێت و شهیا بۊن. تهنیا پرسیار ئیه بۊیه، «خانڴ مناڵانهکهی مال بورنل دینه؟ قهشهنگه،نه؟ نهیتهسهی؟»
ههتا لهسهر سفرهیچ لهبارهی قسه کردن. دهته وردهکان له ژیر دار کاجهکان ساندویچ و نان کهره خواردن. مناڵڴهل کلوهیچ هه ئهو جوره که داشتن ساندویچ مورهبا خواردن، گوشیچ دان تا بزانن باقی مهردم چه ویشن.
کزیا وهت، «بوت یه چشتی له کلوهێڴهل بپرسم؟»
«مالومه که نه، کزیا»
«ئهرا چه؟»
«له وهر چهوم لاچو کزیا، تو خوهت نازانی ئهرا؟»
ئاخرسهر گشت خانڴ منالانهکه دین بێجڴه مناڵڴهل کلوهی. ئه روژه مهوزو فهرق کرد. نیمه روژ بۊ. مناڵهکان جهم بۊنه ژیر دار کاجهکان یهدهفه دهس کردنه تولهکی کردن و مناڴهل کلوهی که جور جاران و تهنیا نان خواردن و گوش دان. ئیمی کول دهس کرده پچه.
«لیل کلوهی وهختێ گهورا بۊ، توای بۊته کهنیز»
ئیزابل بورنل سهرهنجی له ئیمی گرد و وهت، «وای چو کار گهنێ»
ئیمی وهلان مانی داریکوه چیه ناو فکر و سهرێک تهکان دا هه ئهو جورهیکه دایکی له ئی جور وهختڴهلا کرد.
وهت، «دورسه – دورسه - دورسه»
له شونی لنا لوگان چهوڴهلێ بهسا و پرسی، «له لێ بپرسم؟»
جسی مای وهت، «مهرج بهسم ناتوانی بپرسی»
لنا وهت، «بچو کوره، فک کهێ زاورم چۊ؟ یهدفه یه غیژه کرد و دهس کرده ههڵ پهری کردن له وهر دهم منالهکان». لنا وهت: «تماشا، تماشا من، ئهلان تماشای من بکن!»
لنا سور خوارد، چهرخیا و یه پای کیشا و خهنی و چی وهره کلوهیڴهل.
لیل دهس له خواردن نههارهکهێ ههڵ گرد و باقی ساندوچهکهێ جهم کرد. ئهو یهکی دهس له جاوین ههڵ گرد.
لنا له لیل کلوهی پرسی، «راس ویشن وهختی گهورا بۊن تواین بۊنه کهنیز؟»
بی دهنڴ. لیل له جی ئیهکه جواوی بێهێ، یه زهرده خهنه بهێنۊر کرد.
خوهێ دا کهری، وهتی پرسیارهکێ لنای نهشنهفتڴه. دیه چو هوقهیک داله لنا. دهته وردهکان دهس کردنه خهنین.
لنا تاو ئی رهفت لیله نیاشت. دهسێ نا بان دهمێ و چی وهره و لیلوه و یهواش وهته پی، «باوک زندانی».
ئی قسه اوقهره ئهرا دهته وردهکان خوهش بۊ که وه خوشڵه خوهشی تۊچیان و یکی تهنافی پهیا کرد و دهس کردنه تهناف بازی، جوریک ههریز ئی جوره خوهشیان نه وی.
لهشون نیمهرو پهت وه کالسکه ههنارده شون مناڵڴهڵ بورنل. دی هاتونه سهرنج گردن خانڴهکه. ئیزابل و لوتی که فره خوشیان له سهرهنج گرهکان هات چینه تهبهقهی بان تا سیپالهکانێان دربارن. بهڵام کزیا خوهێ دزیوه و چیه ههسار دۊاینه. کهس لهو دهوره نهوی. دهس کرده تاو کردن. چهوێ کهفته دو چشت بۊچک لهبان جادهکه. ههرچێ هاتنه نزیکتر گهوراتر وه بۊن.
یهکی له وهر و یهکی له دۊا بۊ. ئهڵان دی زانست کلوهیڴهلن. کزیا دهس له تاو کردن ههڵ گرد. له تاوهکه درهات، چمانی تواست بوایی. یهکهم وسا کلوهیڴهل نزیکتر وه بۊن، سایهرهکانێانیچ دریژ لهلای راس جادهکهوه پا و پایان رێ کرد. کزیا تهک دا دۊا و ههوهسی جهم کرد.
کزیا وه کلوهیڴهل که لهلێ رهد بۊن وهت، «سلام»
کلوهیڴهل داچهڵهکیان و وسان. لیل زهرده خهنینی کرد و ئهو یهکیج فهقهت سهرهنج گرد.
کزیا وهت، «ئهڴه دلتان تواێ، توانین باین خانڴه مناڵانهکی ئیمه تماشا بکهین». بهڵام لیل قرمز وه بۊ و تند سهرێ تهکان دا وهرهو بان.
کزیا پرسی «ئهرا ناتیهین؟»
لیل و ههناسهورکی وهت، «دایکت وه دایکم وهتڴه نباێد وهل ئیوهێا قسه بکهیم.»
کزیا نزانست چه جواو بیهێ، «نه، قهی نهێری. توانین باین تماشای بکهین. بان، کهس نیه»، بهڵام لیل ههم باز سهریک تهکان دا وهره و بان.
کزیا پرسی: «ناتواین باین؟»
یهدهفه تهکانیک دریا له شهویهکهێ لیل. ههڵ گهردیاوه.
خویشکهکهی وه ئهو چهوڴهل گهوراێوه سهرنجێ گرد و ناوچهوی داویه یهکا، خوهشی هات خانڴهکه بۊنی. قهێری وه شکوه سهرهنج خویشکهکهێ گرد. بهڵام ئهو دواره تهکانیک دا له شهویهکهێ لیل. کهفتنه رێ. کزیا کهفته وهریان، جور دو گله پشی وهیلان وه شون یهکا چین وهره خانڴهکه.
کزیا وهت،«ئیهسه»
وسان. لیل ههناس گهوراێک کیشا. خویشکهکهێ ههمرای جور چو وشک وساوی. کزیا وه زوان خوهشوه وهت، «من ئهراتان وازێ کهم». قولاوهکهێ واز کرد و سهرهنج ناوێ گردن. دیوهخان و وتاق نان خوهریهکهێ تماشا کردن.
«کزیا!»
دهنڴ میم بربل بۊ. ئهوان ههڵ گهردیانوه. میم بریل وساویه ناو دره دۊانه. جورێ سهرهنج گرد چما نهتوانست باوهر بهکهێ چه دۊنی.
میم بربل وه دهنڴ بهرز و تاڵوه وهت، «وه چه جورئهتێ ئیجازه دایته سه کلوهیڴهل بانه ناو ئی ههساره؟ له من خاس تر زانی ئیجازه نهێری وهلیانا قسه بهکهێ. یهلا گوم، لهێره نهوینمهتان». دی ناینه ئێره. له شونێ چیه ناو ههسارهکه و جور مامر کش کرده لیان و له ههسار درێان کرد.
قوز و سهرد خوریه ملێانا، «بچن نهوینمهتان»
ئیتیاج وه ئیه نهوی دوجار وه پیان بۊشی. له خهجالتیا داشتن ئاو بۊن.
چهسبیاوینه یهکا. لیل جور دایکی کز کرد. ئهو یکی وڕ بۊ. ههر جوری بۊ ههسارهکه نانه پشت سهر و لهدهرهکه چینه دهیشت.
میم بریل وه تالوه وه کزیا وهت، «گیس بریاڴ شهلیته» و دهر خانڴهکهیچ وه قایم بهسا.
خوهراواێ گهنێک بۊ. نامهێک له ویلی برنت هاتۊه سهرێ، یه نامهی زاور بهر و هه رهشهکهر. وهتۊ ئهگهر ههر ئهو شهوه نهچوته خزمهتێ، تێه در مالی و ههر چێ له دهمێ باێ وه پێ ویشێ. بهڵام ئهڵان دی ئوخدهێ خوهێ له سر کزیا و کلوهیڴهڵ خالی کرد، کهمێ رههات بۊ. دی ئهو فشاره له ملێ نهما. وه گرنڴه گرنڴ ههڵ گهردیاوه ماڵ.
کلوهیڴهل وهختێ خاس له بورنلڴهل دۊر کهفتنوه، نیشتنه بان یه لۊله فازڵاو قرمز گهورا لهلای جادهکه تا شهکهتی دهر بهکهن. لیل دهم چهوی ههمرای سوزیا. کهلاوهکهێ له سهر در هاورد و نا بان رانێ. ههردک سهرهنج لهوهری گردن که وه کنار جوهێکا تا ئیدیک چۊ و گاهکان لوگان وساوین تا بوشنه یان. وه فکر چهێا بۊن؟
دهته بۊچکهلهکه نزیک خوهیشکهکهێ بۊوه. ئهڵان دی ئهو خانم ئهسهبانیه له ویر بردۊ. کلێکێ داله کهڵاو خوهیشکهکهێ و موزهخهنینی کرد.
یهواش وهت: «من لامپه بۊچکهکه دیم»
له شونی ههردک یه جارتر بی دهنگ وه بۊن.
په خشه (1922)
نوویسینه: کاترین مه نسفیلد
وهرگیر: غولام مورادی
پیره پیاڴیک وه ناو ئاخاێ وودی فیلد وه دهنڴ نازکیکوه وهت، "بان ئی سهنده لیه چو خوهشه!" له ناو یه سهندهلی گهورا، قایشین سهوز لهلاێ دهس میزِ سهروکِ رفیقێ، جور منالێک لهناو ههلورکیوه سهرهنج بگرێ، سهرهنج گرد. قسهێ تهمام بۊ؛ دی وختێ بۊ بچۊ بهلام دلێ نهوی بچوت. چۊک بازنشهسته بۊ و یه جاریچ سهکته کردیۊ، ژنهکێ و دهتهکانێ ههر روژ بێجڴه سێشهمهگَهل نهیِشتن له ماڵ دهرچو. روژگَهل سێشهمه سیپاڵ تازه کردنه وهرێ و مۊ سرێ شانڴ کردن و ههناردنهێ ناو شار تا شهو. له ئوره کارگَهلێ کرد که وه فکر ژن و دهتهکانێ نهرهسی. فکر کردن هه ئرا رهفیقهکانێ دهردسهر دوروس کهێ. . . خو شاێهد ئیجورهیچه بۊ. هه ئهوجوره که دار ههوه پهلڴهل تازهێ رهسێ، ئی مهێچ هه وه خوهشیگَهل تازهمان ئیشاره کهیم. وودیفیلدِ پیرهپیا لهو وهره نیشتۊ، سیکار کیشا، سهرهنج سهروک گرد و ههسۊۊ کرد. سهروکیچ وه ئهو ههێکهل قهوی و دهمچهو سۊرێوه، لهناو سهندهلیهکه جێواز بۊ. سهروک پهنج سال له ئاخاێ وودیفیلد گهوراتر بۊ بهڵام ههمراێ سهرهاڵ ماوی و خوێ کارڴهل خوێ کرد. هه خوهشت هات سهرهنجێ بگرێ.
وهلان خوهش هاتن وه وهت "چو سهندهلی نهرم و خوهشێکه!" سهروکیچ وهت، "ئا سهندهلی رههات و خوهشێکه."له شونی روژنامهێ فاینهنشال تایمزێک له وهردهسێ بۊ، وهرهقێ دا. وهراسی ئهرا وتاقهکهێ و وهزێ که داشت، کهیف کرد. خوهشێ هات تاریفێ بکهێ. بهتاێبهت له تاریفڴهل ئاخای وودیفیلد فره خوهشێ هات. لهئییهکه ئهو پیره پیای زهییفه فکر کرد که ئهو قهوی و سهرهال تر له ئییه ههز کرد.
سهروک ئهرا وودیفیلد شی کردوه؛ تازه ئی وتاقه دوروس کردڴمه. چهن ههفته وهرجه ئییهیچ وه تو چهنی خهرج کردیه. ئیشاره کرده قالییهڴل قرمزِ روشن که پر له نهخش گُل گِلهر و گهورا و چرمڴ بۊ. له شون ئهوه ئیشاره کرده یه سری موبل و یه کهتاوخانه و یه میز که پاێهکانی شێوه مهلاس پیچ وای پیچ دا. له شونی وه خوهشهاڵێ رو کرده یه بوخاری بهرقی که له بانێ پهنج گله سوسیس جور مورواری له ناو تاوه مسیک برق دا.
به لام ئیشارهیک وه ئسکێ که له بان میزه کێ بۊ و ئسک یه کور یونیفورم وه ور بۊ و ئکاسهگهلِ فرهێ له دهورێ بۊن، نهکرد. چشتِ تازهیک نهوی. ئهو ئسکه هین شهش سال وله ئیه بۊه.
وودی فیلد وهت، "یه چشتێ تواستم وهپیت بۊشم."وهختی فکر کرد که چه بۊشێ چهوهیلی لێڵ بۊ."چه تواستم بۊشم؟ شهوهکی هاتم وه ویرم بۊ."دهسگهلی دهس کرده ههشهکه و دهمچهوی گوله گوله قرمزوه بۊ."
سهروک فکر کرد پیرهپیای چارهرهش دی کاری تواوه. وهره خهموه سهرهنجیکی گرد و وه گهمهوه وهپی وهت، "من زانم چه تواستی بۊشی، یهچشتی وهێره دێرم وهلی دهمه پیت وهختی بچیه دهیشت دی ساردی کار لهلیت نهکهی. چشت خاسیگه. ئهرا منالیکیج خهراو نیه."کلیلی له گیرفان درهاورد و له ژیر میزهکهی دهر یه کومد واز کردو یه شیشه سیهی کهت و کول له ناوی در هاورد. "دهوای ههر چی ژانهسه. ئهو کسهی که من ئیه لهلی سهندم وهت ئیه هین ژیر زهویهگهل قهلای ویندسوره (جی سهلتهنهتیکه له نزیک لهندن)." وودی فیلد وهختی چهوی کهفتهپی واقی کرد. اڴه سهروک خهروشی بزایاتا، ئهو قوره ههلاجهویی نههات. وه ئهو دهنگ نازک و بیگیانیوه، پرسی، "ویسکیه؟"
سروک بوتریهکه چهرخان و وهمهیلوه بهرچهسبهکهی نیشانی دا. ویسکی بی.
ئهلاجهوی نواریه سهروک و وهت، "زانی چهس، منالهکانم وه مال نایلن دهس بیه مهقهی. جوری نواری ئایهم وهت ئهلان بووه گرینوه."
سهروک وه دهنگ برز قیران، "له ئیره زانیم ئیمه یهذهره فرهتر له ژنڴهل زانیم." دهس برد دو لیوان له لای بوتری ئاوهکه لهبان میزهکه ههل گرد و و ئهنازه یه کلک رشانه ناو هر کامێکێ. "بکهره ی ئهو دیوا. قسه نهیری. ئاو نهکهبانی. خهراوی کهی. حهیفه." لێوانهکهێ خوی کیشا بان، دهسریک له گیرفان در هاوردو تون سێولێ وه پی سری و سهرهنجی له پیره پیاکه گرد. ئهویچ لیوانهکهی ئی دهس ئهو دهس کرد.
پیرهپیاکهیچ لێوان خوێ ناسهروه، کهمی وسا و هوچ نهوهت، لهشونێ وهت، " شێت آێهم کهێ!"
سهروک له وهر خوێوه وهت، "سهری گهرم کرد، تا ناو مهخزێ فیسانهێ." خوهێ لهسهندهلییکهی کیشا دهیشت و وهت، "دهتهکان ئهو ههفتهگه چینه سهر قهور کورهکهم له بلژیک، سهریکیج کیشاوینه سر قهور کورهکهی تو. چما له یهکهوه نزیکن."
وودیفیلد دی دریژی پینهیا. بهڵام سهروک چشتی نهوهت. وهئیهکه بژانڴهلێ لهرزیا دیارو که قسهکان وودیفیلدێ شنهفتڴه.
"دهتهکان فره رازی بۊن، وهتن فره وه ئهوره رهسن، ویشن فره له ئێره خاستره. تا ئهلان وه ئهوره نچیته، چیتهس؟"
"نه، نه." وه بونهڴهل جورواجور سهروک تا ئهلان نهچیهسه ئهوره. وودیفیلد وهختی قسه کرد چناکهێ لهرزی، "زهوی گهورای دێری، مینیه باخ، له بان گشت قورهکان گول سهوز بۊیه. ریگهل پان و جوانی دیری." له دهنڴێ دیار بۊ فره خوهشی لهری پان هات."
همباز ههردک بیدنگ مان. له شونێ پیرهپیاکه یهههو خوشهالوه بۊ و وهت، "زانی له هوتل ئهرا یه شیشه مهرهبا چهنی پۊل له دهتهکانم سهندڴنه؟ ده فرانک، وهتم وهراسی ئیه وهپی ویشن دزی و دسهبرین. یهکیک له دهتهکان وهت یه شیشه بۊچک بۊیه. وهختی وه پی ویشن باید ده فرانک بییهن، یه چمچه فرهتر لهلی ناخوهن و وهل خوهیانا تیرنه وهی تا دهرس دورسێ بێهنه پیان. وهختی دۊنن چیمه ئهوره فکر کن ئهرا ههر چشتی هازریم پۊل بیهیم."چی وهره دهره کهوه."
سهروک قیران. "راس ویشێ! راس ویشێ!" بێجگه ئیه چشتیک نیاشت بۊشێ. له دویای میزه کهی درهاتو و شون پیرهپیاکه چی تا دهم دهرهکه. وودیفیلد چۊ. سهروک قهیری وسا، نهنواریا چیشتی. مونشیهکهی هه نواریه پیوه و جور تانجی که بتوان بهنیرینهی راو هههات بچو کرد. "ماسهی تا نیم ساعهت تر هۊچ کهس نهنیریه ناو، ژنهفتی؟ هۊچ کهس."
"باشه ئاخا."
دهرهکه بهسیا، سهروک وه گامڴهل قورس و هێقموه لهبان قالی قرمز روشنهکه رهد بۊ. وه ئهو وهزن قورسیوه نیشته بان یهسهندهلی فهنهری. خهم بی وهره و وهر. دهس نا بان دهم چهوو بۊه گرینوه. . . .
وهختی وودیفیلد له کورهکی قسه کرد، تهکان گهنی خوارد. چمانی زهویکه له وهر دهسی دهم وا کردو کورهکهی له قوهورا دی و دهتهکان وودیفیلد سهرهنجی گردن. شهش سال وهله ئیه کورهکهی مردۊ بهڵام فکر کرد ههمرای هه ئهوجه دست نه خواردڴ ها ناو یونیفورمهکهی و خفتڴه. سهروک وگریانوه وهت، "کورهکهم." بهڵام ههمرای ئهسر له چهوڴهلێ نههاتۊ. چهن مانڴ و چهن سال له شون مردن کورهکهی هه ئی کهلهمه دواره کردوه. وه گشت وهتۊ که ههرچێ لهلی چو ههم فهرقێ ئهراێ ناکهێ. شاێهد کهسڴهلێتر بتوانن مرگ کهسڴهلیان له ویر بووهن بهڵام ئی کهسی نیه بتوانی ئی کاره بهکهی. ئیچو بۊ؟ یه تهنیا کور داشت. له روژیک له دالک بۊ هه ئرا ئهو کار کردۊ هه ئرا ئهو پۊل جهم کرد. ئهگر ئهرا ئهو نویا ههریز کار نهکرد. بی ئهو دی ژیان مانی نهیری. وهختی تواستڴه ههئرا کورهکهی کار بکهی له شون مردن ئهو چۊ توانستڴه ئیههمکه ساله بژیهت.
فرهی نهماوی وه خوازگهی بگهیی؛ کورهکهی یه سال وهرجه جنگ چۊه دهفتهر دهس کردۊه یای گردن کارهکان. ههر شهوهکیان وهل یهکا دهس وهکار بۊن. ههردک وه یه قهتار هاتنوه. چه خوهشباییڴهلێکیچ وه بونهی باوِگو کور وه پیان نهوهتن. وهراسی خاص وه ههدهفیچێ رهسیوی. خاطرێ وه لای گشت عهزیز بۊ، له گهورا تا بۊچک. ئهویچ هۊچ وهخت خوهێ لوس نهکرد. ههمۊشه شاێ و نورمال بۊ، وهل ههر کهیا وه زوان خوهی قسه کرد. کورانه نوری و ههمۊشهیچ وهت،"فره خاس."
بهڵام گشتی چی، چما هه نوی. روژیک ئاخای ماسهی تلهگرامهکه دا دهسیوه چما ئی دنیا رماننه مل سهریا، "خوسه دارم بهڵام باید وه پیت بۊشم که. . . . " له دهفتهره کهی دا دهیشت، داخان و مال رمیاڴ.
شهش سال وهله ئیه بۊیه، شهش سال. . . . چو زۊ چی! چما دۊیهکه بۊ سهروک دهس له بان دهمچهوێ لاورد؛ وڕ بۊ. یه چشتی وه سهری هاتۊ. ئهو حاله نهوی که خوهێ تواست. ههلسا تا سهرهنجی له ئسک کورهکێ بگری بهڵام ئسکهکهی ئسک جوان و ئادی نهوی. چیرهی سارد و ئهخموی داشت. شیوهێ کورهکهی خوهی نه وی.
لهی پا سهروک چهوێ کهفته پهخشهێک کهفتویه ناو قوتی جهوههره کهێ.
فره سهره کوتی کرد خوێ بکێشێته دهیشت بهڵام ههم کهفتوهتێ، "ههی هاوار! ههی هاوار!" فره قول کوتا بهڵام جهوههرهکه تهر و سور بۊ؛ دواره کهفتهتی و دهس کرده مهله کردن. سهروک قهلهمیک ههل گردو پهخشهکهی له ناو جوههرهکه دهرهاورد و نایهی بان یه تیکه قاڴهز وشک کهر. قهێری لهخشه نهکرد. له شونی پاڴهل وری لهرزان، خوهی کیشا بان، بالڴهلێ شهکان تا جهو ههرهکه لهقهی لاچو. جور هه سانیک وه پی داس تیژ بکهێ پاڴهلێ ساوانه بالڴهلێ، بان و خوار، بان و خوار. دوای ئهوه قهیری وسا، له شون ئهوه ههلسا بان توک پاڴهلێ و دهس کرده سهره کوتی تا ئهول یه بالێ لهشونی ئهو بالهکهی وا بکهێ. دۊیاجار ههڵ کهفت، وساو وهک پیشیک دهم چهوی بسری، دهس کرده تهمۊس کردن دهم چهوی. له ئهودویا وه نهرم و خوشهال پاڴهل نوای ساوانه یهکا. خهتهر وهلای دیوێ رهێ بۊ. وهک کوڕ دهر چی. ئهلان دی بایهد خوهێ بخهیته ری ئهرا یه ژیان نو.
بهڵام سهروک یه فکرتر له سهری بۊ. قهلهمهکه کرده ناو قوتی جهوههرهکه و وه ئهو مچ قایمیوه زور هاورده مل قاڴهز وشککرهکه و جهوههر فرهێک رشانه میلیا. چه وه پی کهی؟ وهراسی چهوه پی کهی! ئهو بهسهزوانه ههساوی زاوری چۊ. له زاورا نهتوانست تهکان بخوهێ، چۊک نهزانست له ئهوه دویا چهلی سهر دهی.
خوهێ کیشا وهرهو وهر. پاڴهل وهرێ لهرزی. ئیجاره قهیرێ یهواشتر. دواره لهسهر نو. سهروک لهوهر خوهی فکر کرد چو جانهوهر وهقیرهتێکه! کهیف کرد ئهرا ئی ههمکه غیرهته ئی بهسهزوانه داشت. ئی جوره باێد وهل گیرو گرفتا تا بکهی. روهیهی راسهکانی وه ئیه ویشن. ههریز مهویش بمر. پهخشه که تازه خوهی تهمۊس کردۊوه سهروک دواره توک قهلهمهکهی پر له جهوههر کردو رشانهی بانی. ئیجاره چه؟ ئیجاره ههساوی گلیا. بهڵام پاڴهل وهری لهرزان. سهروک ئارام وه بۊ. خهم بۊه بان سرێ و ئارام وهت، "ئیمه وجود کارزان . . . ." وه نیهت هاویاریوه ئارام پوف کرده لی تا زۊتر وشک وه بو. ئیجاره نه توانست فره سر بوکتی. نزر نیاشت. سهروک تهسمیم گرد که ئیه جار دۊیاین بو. خاس توک قهلهمهکهی پر کرد له جهوههر. ئاخر تک جهوههرهکه چکانه بان قاڴهز وشک کرهکه. پهخشهکه له ناو جهوههرهکه نوقوم بۊ. پاڴهل دویای چهسپیا قهی بهیهنی؛ پاڴهل وهری دی دیار نهوی. سهروک وه توک قهلهمهکهی داله پهخشه که و وهت، "زۊکه، تهکان بوخوه." تهکانی نهخوارد، مردۊ.
سهروک وه توک یه تیکه قاڴهز پهخشهکه فر دا ناو یه سهتیل ئهشقال. ئی ئیتفاقه ههساوی زاور سهروک برد. له ئوه دویا دهس نا بان زنڴهکه تا ماسهی خهوهر بکهێ.
وه قهزهو وه وهت،"یه قاڴهز وشککر نو ئهرام بار. "وهختی ماسهی چی. سهروک کهفته ویر ئیه که لهباره چه فکر کرد. وه چه فکر کردم؟ چشت بو. . . .
یه دهسر له گیرفانی در هاورد و نا ناو یهخهکی. بهڵام دی وه ویری نهکهفت که وه چه فکر کردۊ.
دهت ئازهو (1920)
نوسهر: کاترین مهنسفیلد
وهرگیر: قولام مورادی
دهتهکهی خانم رادیک وهئهو شهوی کهووه، ئهو گوپڴهل گوڵ خستڴه، چهوڴهل کهوو کهوو وه و گیس هۆل لهبان سهر بهسیاڴیوه که چما تواست وهپی بال بگریوه، وهتی تازه له ئی ئاسمانڴ روشنه کهفتڴه خوار.
خانم رادیک وهکهمی زاور و تاجبوه بهڵام وه خوهشهالیوه تماشا کرد، جوریک چما ئهویچ باوهر کردۊ؛ بهڵام دهتهکه فره دلی نهوی له پلهی کازینوکه بچوه خوار – وهراسی ئهرا نهوهدلۊ؟ ههقیقهتی فره کسل بۊ. فکر کرد ئی دنیا پر له کازینو و قدیسڴهل پیریکن که دیرن قومار کهن. خانم رادیک وهت، «هینییچ وهل خوهتا بوه، ماشینهکه ها ئیره، چایییچ دیرین، ئیمه یه ساتتر تییهیموه. ئهلان ئهویچ تیرمه ناو. تائیسه وه ئیره ناهاتیه. بیل تا ئهویچ ئیره بۊنی. گونا دیری.»
دهتهکه وه نارهههتیوه وهت، «ئای دایکه دهمت بوهسی، بوهریتوه، کهم قسه بکه. دهر کیفهکهت وازه؛ دواره پۊلهکانت گوم کهی»
خانم رادیک وهت، «وای بوهخشی، نازارهکهم»
دهنگ کهسیک بیههوسهله هات، «بانه ناو، من توام پۊل دربارم ئیوه خوهشهالین و من داخین!»
من داشتم تماشای خانم رادیک کردم که قاڴهزهکان چنیه ناو دهسیو و ئهوانیچ له دهرهکه که هات بچو کرد چینه ناو. وهت، «بفهرما- پهنجا فرانک بگر، گیان، سهد گله»
من و هینی یه دهیهقه لهبان پلهکان وسایمو تماشای ئایهمهکان کردیم. هینی موزهخهنه کرد.
قیران، «یه سهڴ انگلیسی ها ئهوره، مهڴهر هیلن سهڴ بوهنه ئهوره؟»
«نه، نایلن»
«سهڴ درنهیکه، کاشکی یهکی لهلی بیاشتام. لهذهت دیرن. گهن ئایهم ترسنن بهڵام وهل خاونیانا ئیجوره نیهن»
له ناکاوه بالم گرد و وهت، «سهرهنج ئهو کهیوانوه بگر» ئهوه کیه؟ ئهرا ئهو جورهسه؟ قوماروازه؟»
ئهو بهشهر چولوسیاڴ قهیمه یه شهوی ساتهنی سهوز، یه ماشتهی مهخمهڵی سیه لهوهری بۊ و یه کهڵاو چهرمڴ پهل قرمزدار ناویه سهری وه نهرم نهرم له پلهکان هاته بان بهڵام چما و بان دڕکا کیشانهی بان، سهرهنج وهر پای خوهی گرد و لهوهر خوهیوه خهنی و سرتهکان دا، چنگ داوی له چشتی جور یه کیف چلکن.
بهڵام هه ئهو مهوقه خانم رادیکیچ له ئهوره بۊ و یه ژنتریچ له پشت سهری بۊ. خانم رادیک وه واین هات وهره منوه. له خوهشیا قرمز وه بۊ، شای، ئهسلن ئهو ئایهم قهیمه نهوی. جور کسهی بۊ که بتوای له رهفیقهکانی مهرهمهت خوازی بکهی و دهقهی دیر نهکهی و زۊ سوار قهتار بو.
«وهی، وهی، تو ههمرای هایته ئیره؟» تو نهچیته؟ کارخاسی کردیته. فره سهخت وه پیم چی وه لیا بۊم». دهس ئهرا دهتهکهی تهکان دا، دهتهکهیچی لهئهو دۊروه وشک وساوی و سهر خستۊه خوار و له بان پله کان ئیپا و ئهو پا کرد. «نایلن بایته ناو، قهسهم ئهرایان خواردم که بیزیه سالیه، وهلێ باوهر ناکهن، کیفه کهم نیشان پیاڴهکان دام؛ زاورم نهوی کاریتر بکهم. وهلێ فایه نیاشت»
پیاڴهکه ریشخهن وه پیم کرد. . . . وهلێ هه ئیسه خانم مهکئیون دیم. نیویورکیه. هه الان سینزه ههزار گله بردۊوه، وهته من تا شانس ههس وه لیا بچموه. نایلم تهنیا بچو. وهلێ اگه ئیوه. . . .
ئیهکه وهت، سهری ههڵ وران و ههرچی له دهمی هات وه دایکی وهت. وهقینوه وهت، «ئهرا دهس له سهرم ههڵ ناگری؟ ههرچی چرت و پرته لهده مت تی! چو له رۊت تی ئی کارڴهله کهی. تهوبهی ههفت پشتم بو دی وهلتا بامه دهر. یه قسهی خاس له دهمت دهر ناتی» له سهر تا پا سهرهنج دایکی گرد.
«ساکت به، کم قسه بکه»
خانم رادیک فره بی دهس ههلات بۊ، فره تهقالا کرد وهل خانم مهک ئیونا ههل گردیتوه، بهڵام هه ئو لهزه. . . .
جورئهت دامه خوهمو وهتم، «بهو وهل یهکا چاییک بخوهیم»
«ئهری، ئهری، فرهیچ خوهشهاڵ بوم، منیچ ههر ئیه تواستم، دورسه نازاره کم؟ خانم مهک ئیون. . . . تا یه سات تر تیه یموه. . . . یه ساتیچ وه پی مان ناچو. . . .»
خانم رهتون له پلهکان چیه بان. کیفهکێ دواره واز بۊ.
ئیمه سیانه مایم. بهڵام وهراسی تهخسیر من نهوی. هینی خوهی کوتا زهویا. وهختی ماشینهکه هات کوتره سیهکی پیچا دهور خویا تا خوڵ و خاکهکهی دهوری بشاریتوه. حتی ئهو پاڴهل بوچکی چیه چمانی دڵیان نه تواست له پلهکان بارنهی خوار، لای ئیمه.
وهختی ماشینهکه کهفته ری، یهواش وهتم، «فرهفره موتهسفم»
ئهویچ وهت، «مهنزوم چشتی نهوی، من ناتوام جور یه نهفر بیزیه سالان بوم – چو ئایهم ههفده ساڵانی دلی توای شکل یه نهفر بیزیه ساڵان بیهی؟»- شانیکی تهکان داو و لهسر نووه وهت، «قینم تی ئی پیاڴهل پیر و چاخه تماشام بکهن.» وه شیات!
هینی وه تونوه تماشایکی کرد و لهشونی له وهنهدیکهکهوه سهرنج دهیشت گرد.
ئیمه لهورانور یهقهسر گهورا له مهرمهر چرمڴ و سورهتی که له دهرهکهی دار پرتقال فرهیک بۊ کیشایمه بان. من وهتم، «تیه ین بچیمه نانوی؟»
قهیری وسا، قهیری سهرنج گرد و لیوی جاوی و قهبول کرد، «بیجڴه ئیره جیگتر نیه، هینی بوه خوار»
من کهفتمه وهر تا میزیک پهێا بکهم. ئهویچ لهشونم هات. بهڵام نامهی لهوره بۊه که برا بوچکهکهی که دوانزه سالی بۊ وهلمانا بۊ. ئهو نهفهر ئاخر بۊ.
میزیک له ئوره بۊ. یه سرویس قهزا خوری سورهتی رهنڴ مهخسوس سهفهر دهلیایی له بانی چنیاوی.
له ئیره بنیشیم؟
شهکهت و شهیی دهسی نا پشت یه سهندهلی ههسیری.
وهت، «بنیشیم، ئهرا نهنیشیم؟»
هینی نیشته بان یه چوار پایه له ئو ئاخروه. . . . کورهکه خوهش وه پی نهگوزهریا. دهتهکه دهس کیشهکانی له دهس دهر ناورد. چهو بریه بان میزهکه و دهس کرده تهپل کوتان وهمیزهکه. وهختی دهنڴ ویالونی ژنهفت، تهکانی خوارد و دواره قهپ کرده لیویا و وهت ها دهنگ دهنگ.
پیشخزمهتهکه هات. جورئهت نیاشتم چشتی سفارش بکهم. «چایی- قهوه؟ چای دارچینی- یا چای سهرد و لیمو؟»
وهراسی ئهرا ئو فهرقیک نهکرد. خوهشی له چشت بخوسوسی نههات. هینی یه واش وهت، «چکلیت»
بهڵام ههئیه که پیشخزمهتهکه پشت ههڵ کرد، وه دهنگ برز وهت، «بیزامهت یه چکلیتیچ ئهرا من بار»
هه ئیهکه ئیمه وه تما وساویم یه قوتی گهردهک تهلا و یه جامهک در هاوردو بوویکی کرد، چما خوشی له بوهکهی نههات، لهشونی لوتی سری.
وهت، «هینی ئی گوڵگهله له ئیره لاوه، چهوم گوڵ بان میز ناوینی». دیار بۊ له دیینان ئهزیهت بۊ چوک وهختی من ههلیان گردم چهو گهلی بهسا.
پێشخزمهت وه چایی و چکلیتوه هاتوه. پیالهڴهل گهورا . هینهکهی ئهوان ناوهر دهسیان و ڵێوانهکهی منیچ ناوهر دهس من.
چڵمهکهێ هینی وا کرد، یه ئان دیمهێ فره قیزم هاتوه وهلێ زۊ بان لوتێ گرد و جور یه کورخاس پاکێ کردوه. زاورم نهوی وه دهتهکه بوشم چایهکهێ بخوهێ. تماشایک له چایهکه نهکرد، ئهسلهن نهی یهی، تا یهدهفه یه گوپ لهلێ خوارد. داشتم تماشای کردم، ئارام له رزیا.
وهت، «خهراو شیرنه»
یه کور بوچک که سهری جور مهویژ و بهێهنی جور چکلیت بۊ، وه یه سینی شیرنی وه هات. تارفی کرده دهتهکه.
«من ورسڴم نیه. لایوه بوهری ئهولا»
تارفی کرد له هینی. هینی تماشای من کرد و یه چکلیت، یه اِکِلر قهوه، یه مرنگ باێهم دار و یه شهیپوری بۊچک پرله تۊ فهرهنگی تازه ههڵ گرد. خوشکهکهێ له خوسهێا نهتوانست تماشاێ بکهێ. بهڵام وهختی ههڵسا بچو، دهوریهکه لهلی سهند.
وهت، «یه گلهێ چی بیه من»
یهکی و دوان و سیانهلی خوارد. «نازانم ئیوه ئهرا ئوقه له ئیه دهینه من» له شونی خهنینی کرد و وهت، «من نه باید ئوقه لی بخوهم، ناتوانم»
ئستراههتێ کردم. گوپی له چایهکه خواردم، پشت دامه قهی دیوارهکه وه و ئیجازه گردم تا سیکاریکیچ بکیشم.
له ئی مهوقهیا دهتهکه وسا، چمچهکه له دهسێ بو و چهو ڴهلێ واز کرد و وهراسی خهنی و وهت، «بفهرما، تویچ جور باقی مردم» بهڵام له ئی مهو قهیا ئتفاق خراوێک ئهرا هینی کهفت. هینی دهفر شیرنیهکێ کوتا مل میزهکه و پان بۊوه بانی! قرمزوه بۊ، ههتا گوشڴهلیچی جور خون وه پی هات.
وه خهجالهتیوه دهسێک کیشا بان میزهکه تا باقی شیرنیهکه پاک وه بکهێ.
دهتهکه وهت، «وه راسی یه وڵاخ پاک پهتییت»
یا مهولا! بتواستام نجات پهیا بکردام باێه بال بگرداموه، تون چریم، «له خارج فره وسیت؟»
بهڵام دهتهکه له زۊوه هینی له ویر بردۊ. منیچ له ویر چی ویم. سهرهکوتێ کرد چشتێک بخهێه ویر خوی. . . . فره دۊر کهفتۊوه.
له دۊروه وهت، «نازانم».
«له نهزهرم چیته لهندهن. فره فره. . . .»
وهختێ دی من دی نهچیم وهره پێوه، ئهو هات وهره و منوه و تماشایک له لیم کرد و وهت، «فره چه؟»
سیکارهکهم تهکان دامو وه دهنگ برز وهتم، «یه کهلهمه - »
بهڵام ئهوه بتواستای باوردایه ههساو یه کیک کامل برد.
بتواستا چشتێ بوهتا ههتمن وهت، «خو بهستهگی دێری»
هینی دی کاری نیاشت. بهڵام ههمرای داشت سوزیا.
لیست پهپولهئیهکه له بان میزهکه ههڵ گردم و وهتم، «هینی یخ توای یا نارنگی یا زنجهفیل؟»
«نه یه چشت هونکتر له ئییانه»
«کرم آناناس چه؟»
هینی وهت خوشێ له آناناس تێ. پیشخزمهتهکه داشت تماشای ئیمه کرد. سهری ههڵ وران و چی تا سفارشهکهێ ئیمه بارێ.
«نارنگی سفارش کردی یا زهنجهفیل؟ من بیشتر خوهشم له زهنجهفیل تی، توانی یه گله ئهرام سفارش بیهی، کاشکی گروه اورکستر هه ئو ئاهنگ پارهکه ئجرا نهکهێ. تمام روژڴهل کریسمهس وه ئهو ئاهنگه ههڵ پهری کردیم. دی خوهش نیه.»
ئهلان که تهوهجو کردم دیم ههوا خوهشه، گهرم وه بۊم.
وهتم، «هینی ئیره جی خاسیکه، ئیجور نیه؟»
هینی وهت: آێهم تڕنی! تواست له سهر خوهێ بۊشیتهی وهلێ وه دهنگ برز و وه قینوه وهتهێ.
خاسه ئیره؟ خاسه؟ دهفهێ ئهوهلۊ تماشای دهور خوێ کرد. تهقالا کرد تا بزانێ چه ها دهور و وهری. . . . چهوێک پرتان ئهو چهوڴهل ئهزیزیه نگران بۊ. یه پیاگ سن سال دار فره خوهش قهیافه و یه ئهینهک یه ئهدهسیوه له پشت یه روبانوه تماشای کرد. بهڵام دهتهکه نه توانست رههات ئهو بۊنی. پیاڴهکه له پشت یه کونا بۊ و له ئهو کوناوه دهتهکه تماشاێ کرد.
ئاخرێ چمچه بۊچک پانهکان نریانه بان دهوریهکان. هینی شهکهت بۊ، بهڵام دهتهکه دواره دهس کیش چرمڴهکانێ کیشا بان.
گیر کردۊ وهدهس سات مچی ئهلماسهکهێ وه. ئهذیهتێ کرد. تونتون دا لی- تهقالا کرد ئهوگۊ وه ناو چیه بشکنی- نهشکیا. ئاخری مهجبور بۊ دهسکیشهکهێ بکیشیه بانی. له شون ئهوه دیم چه دی ناتوانێ یه دیقهتر له ئوره بوسی، ههڵسا پا و چی، منیچ چایهکه ههساو کردم.
دواره هاتیمه دیشت. ههوا تاریک بۊوی. ئاسمانگ پر بو له ههساره. چراخ روشن بۊ. وه تماێ ماشینهکه بیم بایت. دهتهکه له بان پلهکان وسیاوی و سهرێ کردۊه خوار و هه ئی پا ئو پای بۊ. هینی خهم بۊوه و دهرهکه واز کرد. دهتهکیج سوار بۊ و تهکدا سهندهلیهکهوه و ئاخی ههڵ کیشا.
وه ههناسهورکێوه وهت، «وه پێ بوش تا توانی تون بچوت»
هینی وه موزهخهنینیکوه تماشای شوفورهکهێ رهفیقی کرد و وهت :«تون بچو»، له شونێ خوێ مورهتب کرد و نیشته بان یه سهندهلی بوچک لهرو وه رو ئیمه.
قوتی گردهک تهلا دواره هاته دهیشت. دواره پوف بوچک بهێبهخت شهکیاوه؛ دواره یه سهرهنج مهرموز پیاگڴکوش تون له بین ئهو و جامهکهکه رهێ و بهێهل بۊ.
جور قهیچی که لهوهسهت یه تیکه پهرو وه رهد بوت، ئیمه لهوهسهت شار سیه و تهلایی وه رهد بۊم. هینی نهتوانست تماشای بکهی چمانی کردۊنهێ دارا.
وهختی رهسیمه کازینوهکه خانم رادیک له ئوره نهوی، هۊچ ئهسهریک له لی نهوی، هۊچ.
«له ناو ماشین وسیت من بچم بزانم ههس یا نه؟»
وهلێ نه- ئی کاره نهکرد. یا مهولا، نه! هینی نه توانست بوسی. دهتهکه نهتوانست له ناو ماشین بوسێ. توانست له بان پلهکان وه تهما بوسێ.
«بهڵام من ناتوانم تو بیلمه جی. دلم ناتواێ تو له ئیره و تهنیا بیلم.»
له ئی مهوقهێا کوترهکی فر دا پشت و رو کرده من. «خوا زور دار- ئه را! من- من دهرقهێ نیهم. من – من خوهشم تی وه تهما بوسم. یه دهفه قرمز وه بۊ، چهوڴهلێ لێڵ بۊ- یه لازه وهتم ئهلان گریهت. وه دهنگ گهرم وه وهت،«تو داوو بیلهم، من خوهشمتی، من ئاشق وهتهما وسانم. شوخی ناکهم. من گشت جاری وهته ما وسم له گشت جێ»
کوتره سیهکهێ واز بۊ و مله چرمگهکهێ – بهێهن نهرمه جوانهکهێ له ژێر سیپاڵ کهوه- جور گوڵێک بۊ که تازه قونچه کردو.
فرار (1920)
نویسنده: کاترین منسفیلد
مترجم: غلام مرادی
تقصیر اون بود. شک ندارم تقصیر خودش بود که اونا از قطار جا موندن. چی میشد اگه اون هتل دارای احمق اون صورت حساب رو نمی نوشتن؟ آیا دلیلش این نبود که او وقت ناهار گارسُن رو توجیه نکرده بود تا اونو تا ساعت دو براشون حاضر کنه؟ اگه کس دیگه ای بود اونجا وامیساد و تکون نمی خورد تا ازشون می گرفتش. ولی نه! اعتقاد سفت و سختش به طبیعت آدما بهش اجازه نداد بالا بره و منتظر یکی از اون احمقا بشه تا اونو واسه ش ببرن تو اتاقش . ... و بعد که ووچر اومد و اونا منتظر تعویض بودن چرا چمدانا رو مرتب نکردهبود تا حداقل اونا بتونن به محض ورود پول شروع کنن! حتماً انتظار داشته زنش بره بیرون و تو اون گرما زیر سایبون با چتر آفتابیش اشاره کنه! تصویر خیلی جالبی از یک زندگی محلی انگلیسی. حتی وقتی به درشکه چی گفته بودن که باید تندتر بره، توجهی نکرده بود و با یه لبخند دستورشون رو پشت گوش انداخته بود. زنِ غرغرکنان گفت:«اگه اون درشکه چی بود نمی تونست به مردِ که به طرز مضحک و خنده داری التماس می کرد تا تندتر برود، بخندد» بعد تکیه زد و صدای مردِ رو تقلید کرد:«زودباش، سریعتر، سریعتر» و از درشکه چی برای زحمتی که به او داده بود عذر خواهی کرد.
و بالاخره وارد ایستگاه شدند –فراموش شدنی نیست- با نمایی از یک قطار شیک کوچک که لخ لخ کنان داشت می رفت و اون بچه های زشت داشتن از پنجره هاش دستاشونو بیرون آورده و تکون می دادند. «چرا باید من این چیزا رو تحمل کنم؟ چرا این چیزا به سرم میاد؟» زیر آفتاب گرم و وز وز پشه ها منتظر ایستاده بودن، مردِ و رئیس ایستگاه با هم جدول زمان بندی رو نگاه می کردند تا وود قطارهای دیگه رو پیدا کنن اما چیزی پیدا نکردن. آدمایی که جمع شده بودن و زنی که اون بچه رو با اون کله زشتش . ... اه، ناراحتم، باشم – مهم نیس هر احساسی دارم بذار داشته باشم. هیچی برام اهمیت نداره. لحظه ای نمیخوام بدونم... .
صداش عوض شده بود. دیگه صداش داشت می لرزید، حالا دیگه گریه می کرد. با کیفش ور رفت و از اون یک دستمال خوشبو در آورد. روبنده شو بست طوریکه انگار برای کس دیگه می بستش، چنان غم انگیز که گویی به کس دیگری داشت می گفت:«می دونم عزیزم»
چشماش رو با دستمال مالید.
در کیف کوچکش با اون گیره های نقره ای درخشان رو دامنش باز بود. مردِ پودرپوف، روژلب، تعدادی نامه، یه شیشه پر از قرص سیاه مث دونه، یه سیگار شکسته، یه آینه، لوح های سفید شیری با لیستی خط خطی شده رو تو کیف می دید. مردِ فکر کرد:«تو مصر با همه این چیزا زیر خاک میری» اونا باقی خونه ها رو پشت سر گذاشتند، خونه های کوچک پراکنده با تیکه های ظروف شکسته در کرت های کاشته شده از گل و مرغ های نیمه عریان که خاکِ درِ خونه ها رو چنگ می زدند. حالا اونا داشتند از یه جاده سر بالا بلند که دور یه تپه می پیچید و وارد خلیج بعدی می شد،بالا می رفتن. اسبها تپق می زدن و به زور خودشون رو بالا می کشیدند. هر پنج دقیقه، هر دو دقیقه یه بار درشکه چی اسبها رو شلاق می زد.
کمر قوی مرد مثه چوب محکم بود. گردن سرخش پر جوش و کورک بود، کلاه حصیری براق تازه ای گذاشته بود سرش . . . .
یه ذره باد می اومد، انقدر که برگ درختان میوه را می لغزاند، سبزه ها رو تکون می داد، رنگ زیتون های دودی رو سفید می کرد- انقدر تند بود که جلوی گاری گردبادی درست کرد، توانست یه خورده خاک مثه خاکستر ریز رو لباسهای اونا بذاره. وقتی زن پودر پفش رو درآورد، مقداری پودر پاشید رو سر هردوشون. زنِ نفسی کشید و گفت:«اَه چه گرد و خاک بدی، حالم بهم خورد». بعد روبنده اش رو انداخت، تکیه زد، انگار راحت شد.
مردِ به زنِ گفت:«چرا چتر آفتابیِ تو نمی زنی؟» چتر آفتابی زنِ رو صندلی جلو بود. مردِ خم شد تا اونو برداره و به زنِ بده. ناگهان راست شد و دوباره آتیشی شد.
«لطفاً به چتر من دست نزن! من چتر نمی خوام! عالم و آدم می دونن که من انقدر خسته ام که نمی تونم چترم رو بگیرم، کافیه بادی هم بیاد... . بگذارش سرجاش.» بعد اونو از دست مردِ قاپید و انداختش پیش کلاه مچاله شده تو صندلی پشتی و با بی قراری ساکت ماند.
جاده یه خم دیگه خورد و پایین دست تپه یه عده بچه کوچولو داشتن می اومدن. جیغمی کشیدن و می خندیدن، دختران کوچولو با موهای رنگ و رو رفته زیر آفتاب، پسران کوچولو با کلاه های سربازی کم رنگ شده. هر کدوم یه دسته گل- انواع گل- دستشون بود و پا به پای گاری می دویدن و گلها رو بالا می گرفتن و از اونا می خواستن تا ازشون بخرند. یاس، یاس سفید، گلوله برف های سبز-سفید، یه گل سوسن شیپوری، یه دسته بزرگ سنبل، گل ها و کله های نحسشون رو فرو می کردن تو کالسکه. حتی یکی شون یه دسته گل همیشه بهار پرت کرد تو دامن زنِ. موشهای کوچولوی بیچاره! مردِ دستهاش رو کرده بود تو جیب شلوارش و جلوی زنِ نشسته بود.
«تو رو خدا هیچی بهشون نده. اینا هم تیپ خودتن!میمونای بدشکل! حالا دیگه هی دنبال ما میان. بهشون رو نده. تو زیاد به گداها رو میدی» بعد زن دسته گل رو پرت کرد بیرون و گفت:«لطفاً هر وقت من نیستم از این کارا بکن»
مردِ شوک عجیبی رو تو صورت بچه ها حس کرد. بچه ها ایستادند، جا موندن، بعد شروع کردن به داد و فریاد کردن و تا زمانی که کالسکه از پیچ بعدی جاده گذشت به داد و فریاد خود ادامه دادن.
«اَو، چقدر دیگه مونده تا به بالای تپه برسیم. یه بار هم یورتمه نرفتی. لازم بود تموم راه رو این طور آهسته بری؟»
مرد قوطی سیگارش رو درآورد و گفت:«یه دقیقه بیشتر نمونده». در این هنگام زنِ به طرف مرد برگشت. دستهاش رو قلاب کرد، به سینه اش چسبوند، چشمهای سیاهش پشت روبنده سنگینی می کرد و التماس؛ پره های دماغش می لرزید، لباشو می فشرد و کله اش با یه تیک عصبی کوچک می لرزید. اما وقتی حرف می زد، صداش خیلی ضعیف و خیلی خیلی آرام بود.
زنِ به مردِ گفت:«یه چیزی ازت می خوام. یه خواهشی ازت دارم. قبلاً بارها و بارها ازت خواستم، اما فراموشش کردی. یه چیز کوچولوه، اما اگر می دونستی چقدر برایم اهمیت داره . .. .» او دستهاشو بهم فشرد. "اما نمی دونیهیچ آدمی نمی تونه بدونه و انقدر بی خیال باشه.» بعد آرام با اون چشم های بزرگ غمگین به مردِ نگاه کرد. «برای آخرین بار ازت خواهش می کنم هر وقت با هم هستیم سیگار نکش. اگه می دونستی چه حالی بهم دست میده وقتی بوی سیگارت به دماغم می خورده... .»
مرد گفت:«خیلی خوب دیگه نمی کشم. اشتباه کردم» بعد پاکت سیگار رو گذاشت جیبش.
زن با خنده گفت: « نه، اشتباهی نبود». با پشت دست چشماشو مالید.
باد اومد، این بار تندتر. اونا به بالای تپه رسیده بودن. کالسکه چی با صدای بلند صدا زد: «های، هی!» از جاده سرازیر شدن و وارد یه دره کوچیک شدن که بعد از اون ساحل دریا بود و اون طرفش هم یه کوه کم ارتفاع بود. بعدش باز هم خونه بود، خونه هایی با پنجره های کرکره ای آبی رنگ، باغات باصفا و قالی های گل عطری که روی دیوارهای صورتی رنگشون آویزون بود. خط ساحل تاریک بود. روی لبه دریا یه حاشیه سفید و لطیف در تکاپو بود. درشکه از تپه رفت پایین. می کوبید و تکان می خورد. درشکه چی فریاد می زد: «هی» زنِ محکم لبه صندلیشو گرفت، چشماشو بست. مردِ می دونست که زنِ فکر می کنه این دست اندازها و تکان خوردنها عمدیه و همه شَم تقصیر اوست و می خواد زنشو اذیت کنه چرا که زنِ خواسته بود تا تندتر بره.
ولی وقتی به ته دره رسیدن به پیچ تندی رسیدن، درشکه نزدیک بود واژگون بشه، زن به مرد چشم غره رفت و گفت:«ازین کارا لذت می بری؟»
اونا به سفرشون ادامه دادن تا به آخر دره رسیدن. ناگهان زن بلند شد، راست ایستاد، برگشت عقب، تو کلاه مچاله شده رو نیگاه کرد و فریاد زد:«درشکه چی، وایسا، وایسا، افتاد، صداشو شنیدم افتاد، تو دست انداز آخری افتاد.»
«چی؟ کجا؟»
«چتر آفتابیم. افتاده. چتر مادرم بود. چترِ خیلی با ارزشه» درشکه چی برگشت و با اون صورت بزرگ و مردونه اش خندید.
درشکه چی ساده و بی خیال گفت:«آره منم یه صدایی شنیدم اما وقتی شما چیزی نگفتین، فکر کردم... .»
«اونجا. صداشو شنیدین که افتاد، بعد می خندین؟»
« گم نمی شه. اگرم افتاده باشه چیزیش نمی شه. بشینین من میارمش»
با پوزخند نگاهی کینه توزانه به مرد انداخت و گفت:«نه، تشکر، خودم برمی گردم پیداش می کنم. شما نمی خواد بیای» آرام و طوری که درشکه چی نفهمد به مرد گفت: «اگر کمی ازت دور نشم دیوونه می شم.»
از درشکه خارج شد گفت:«کیفم». مرد کیفش رو بهش داد.
«خانما ترجیح می دن . . . .»
اما درشکه چی از قبل از صندلیش خارج شده روی حفاظ نشسته و مشغول خواندن روزنامه بود. اسبها ایستاده بودند. مرد داخل درشکه خودشو بیرون کشید و آستین هاشو بالا زد. تیزی آفتابو رو زانوهاش حس کرد. کله اش افتاده بود رو سینه اش. صدای هیش هیش دریا به گوش می اومد. تو دره باد نمی اومد و آرام و ساکت بود. مرد خودشو حس می کرد، اونجا افتاده بود، یه مرد تهی، یه مرد پژمرده و خشکیده مثل خاکستر. دریا هیش هیش می کرد.
در این موقع بود که مردِ درخت رو دید و متوجه شده که در ورودی باغ ایستاده. درخت بزرگی بود با تنه نقره ای ضخیم و گرد و قوس بزرگی از برگ های مسی رنگ که نور آفتاب رو برگشت می داد و هنوز تیره بود. پشت درخت چیزی بود – یه سفیدی یه لطافت، یه توده تیره، نیمه پنهان – با پاهای ظریف.
وقتی داشت به درخت نگاه می کرد، حس کرد داره خفه می شه. خود بخشی از سکوت شد، انگار سکوت بیشتر و بیشتر می شد و در آن گرما سایه خودشو به همه جا می انداخت تا اینکه برگ های بزرگ، آسمون رو از دید خارج کرد اما هنوز سکوت برقرار بود. بعد از درون یا اون طرف درخت صدای زنی می اومد. زنی داشت آواز می خوند، صدای گرم و دلنشینی در هوا طنین انداز شد. این صدا بخشی از سکوت بود همونطور که مردِ هم بخشی از اون بود. ناگهان صدا بلندتر شد، نرم، رویایی و آرام. مرد می دونست که این صدا از برگ های پنهان به سوی او می آید آرامشش بهم خورد. چه بر سر او آمد؟ چیزی در سینه اش چرخید. یه چیز سیاه، یه چیز غیر قابل تحمل و وحشتناک دلش را فشار داد و مثل یه چیز بزرگ شناور شد و تکان خورد... . گرم و خفقان آورد بود. عمیق، عمیق در سکوت فرو رفت. غرق در تماشای درخت بود و به صدایی که به سویش می اومد گوش می داد که به خود اومد. در راهرو لرزان قطار. شب بود. قطار با غرش در دل تاریکی پیش می رفت. با دو دست نرده برنجی رو گرفته بود. درِ کالسکه شون باز بود. «موسیو زحمت نکش. خودش هر وقت بخواد، میاد تو و میشینه. دوست داره – دوست داره- عادتشه... .» بله خانم من کمی ناخوشم، عصبیم . بله، شوهرم از سفر کردن خوشش نمیاد. در سفر بدخلقی می کنه . ... شوهر من.. . . شوهر من... .
زمزمه ایبه پا بود. سکوتی در کار نبود. مردِ اون جا ایستاده بود و اون قدر خوشحال بود که دلش نمی خواست هیچ وقت از این دنیا برود.
قناری (داستان کوتاه)
نویسنده: کاترین منسفیلد
مترجم: غلام مرادی
. . . گوشه سمت راست درِ ورودی رو نیگاه کن، اون میخ بزرگو می بینی؟ الانِشَم نمی تونم بهش نیگاه کنم، یا درش بیارم. دوس دارم واسه همیشه اون جا بمونه، حتّا بعدِ مرگِ خودم. بعضی وقتا صدای آدمای نسل بعدِ خودمو می شنوم که میگن، "یه روزی رو این میخ یه قفس آویزون بوده." این بهم آرامش میده. حِسَم اینه که فراموش نمیشه.
. . . نمی دونی چه قشنگ می خوند. مثِ قناریای دیگه نبود. این چیزی نیس که من گفته باشم. خیلی وقتا از پنجره خونه مون به بیرون نیگاه می کردم، می دیدم اونایی که از اونجا رد می شدن، وقتی صدای قناری منو می شنیدن، می ایستادن و به او گوش می کردن، بعد می رفتن. شاید باورتون نشه ولی کاش صداشو می شنیدین. به نظرم اِند صدا بود.
مثلاً بعدِ ظهرا کارام که تموم می شد و لباسامو عوض می کردم و رو ایوون مشغول دوخت و دوز می شدم، شروع می کرد به ورجه وورجه کردن و نوک زدن به میله های قفس، انگار می خواس منو متوجه خودش کنه. مثِ خواننده های حرفه ای آبی می خورد و آوازی سر می داد که مجبور می شدم نخ و سوزن رو کنار بذارم و به آوازش گوش کنم. نمی تونم خوب تعریفش کنم؛ کاش می شد همه شو گفت. ولی همین طور بود که گفتم. هر روز بعدِ ظهر این کار ما بود. نت به نت آوازشو می فهمیدم.
. . . عاشقش بودم. عاشق! در این دنیا مهم نیس عاشق چی باشی ولی باید عاشق چیزی یا کسی باشی! البته باغ و خونه کوچیکیَم داشتم ولی اینا کافی نبودن. گلهای خوبی داشتم اما باشون حال نمی کردم. عاشق ستاره شب هم بودم. مسخره نیس؟ غروب که می شد می رفتم حیاط عقبی و منتظرش می موندم تا از پشت درخت اوکالیپتوس بیاد بالا. همه ش یواشکی می گفتم، "خوش اومدی عزیزم". انگاری فقط واسه من طلوع می کرد. حس عجیبی داشتم. یه چیزی مثِ حسرت اما حسرت نبود. یا پشیمونی، بیشتر به پشیمونی شباهت داشت. اما پشیمونی واسه چی؟ چیزای زیادی داشتم که به خاطرشون باید خدا رو شکرگزار باشم!
. . . اما وقتی قناری خریدم دیگه ستاره شبو فراموش کردم؛ دیگه به ستاره احتیاجی نداشتم. اما عجیب بود. وقتی یه مرد چینی آوردش درِ خونه م، عوض این که مثِ فنجا پرپر بزند، جیک جیک کرد و من مثِ همون موقع که به سراغ ستاره می رفتم، بهش گفتم، "خوش اومدی عزیزم." از همون موقع مال خودم شد.
. . . حالا فکرش رو که می کنم می بینم چقده تو زندگیم اثر گذاشته. صُبا که پایین می اومدم و پارچه روی قفسش رو بر می داشتم، با خواب آلودگی با یه آواز بهم صُب بخیر می گفت. می دونستم داره باهام حرف می زنه. بعد که داشتم به سه تا پسر جوونم صبحونه می دادم، قفس رو می بردم بیرون و تا شب اونجا می موند. شست و شوا که تموم می شد، سرگرمی مان شروع می شد. یه تیکه روزنومه رو میز پهن می کردم و قفسو روش میذاشتم. بالاشو بهم می زد. انگار نمی دونست بعدش چی مشه. بهش می گفتم، "تو یه هنرپیشه قهاری." سینی قفس رو تمیز می کردم، توش ماسه تمیز و تازه می ریختم، کاسه هاشو پرِ دون و آب می کردم، کمی علف و یه فلفل قرمزم لای میله های قفسش میذاشتم. می دونستم که همه اینا رو می فهمه و قدر همه شونو می دونه. خیلی تمیز و مرتب بود. یه ذره م آت و آشغال دور برش نبود. عشقش آب تنی بود. این جوری خودشو تمیز نیگر می داشت. آب تنی رو می ذاشت واسه دم آخر، وقتی می خواسّم ببرمش داخل می پرید تو آب، اول با یه بال، بعد با بال دیگه ش. بعدش سرشو می برد تو آب و دست آخر سینه شو تر می کرد. کف آشپزخونه پرِ آب می شد اما او کار خودشو می کرد. بهش می گفتم، "بسه دیگه، دیگه داری شو باز می کنی." آخر سر بال می زد و رو یه پا وامیساد و شروع می کرد به خشک کردن خودش. خودشو خوب می لرزوند، کمی جیک جیک کرد تا گلوشو صاف کنه. بقیه ش یادم نیس. اون وقتا چاقوا رو تیز می کردم. وقتی داشتم می سابیدمشون، حس می کردم دارن آواز می خونن. رفیق! این چیزیه که برازندش بود. یه رفیق بی نظیر. اگه تا حالا تنهایی زندگی کرده باشید می فهمید چه چیز با ارزشیه. البته سه پسر جوون هم داشتم که شبا واسه شام دور هم جمع می شدیم و بعدِ شام روزنومه می خوندن. ولی من از اونا انتظار نداشتم به چیزایی که من روزامو باش سر می کردم علاقه داشته باشن. دلیلی نداشت علاقه داشته باشن. واسه شون مهم نبودم. یه شب رو پله ها نشسته بودن و در مورد من حرف می زدن. می گفتن یه مترسک هستم. اهمیتی ندادم. مهم نبود. سر سوزنی ناراحت نشدم. درک می کردم. جوون بودن. چرا باید به دل می گرفتم؟ ولی خدا رو شکر می کنم که اون شب تنها نبودم. بعدِ این که پسرا رفتن، به قناری گفتم، "میدونی اونا درباره من چی فک می کنن؟" و اون گردنشو کج می کرد و با اون چشمای براقِ کوچکش انقدر بهم زُل می زد تا خنده مو درمیاورد. این جوری ازم دلجویی می کرد.
. . . تا حالا پرنده نگهداری کردید؟ اگر نکردید، شاید فک کنین این چیزایی رو که میگم غلووه. بعضی آدما فک می کنن پرنده دل نداره، موجودات خون سردییَن و شباهتی به سگ و گربه ندارن. خانوم رخت شوری روزای دوشنبه می اومد و کارای منو می کرد، ازم می پرسید چرا سگ نمی گیرم. چون فک می کرد قناری به درد نمی خوره. یادمه یه شب یه خواب خیلی بد دیدم. می دونید که خواب های آدمو خیلی اذیت می کنه. بیدار هم که شدم باز ولم نمی کرد. بعدش لباسمو پوشیدم و رفتم تو آشپز خونه تا یه لیوان آب بخورم. زِمِسّون بود. به شدت بارون می اومد. هنوز خواب آلود بودم. از پنجره بدون شیشه آشپزخونه بیرونو تماشا می کردم. به نظرم تاریکی داشت یواشکی زاغ ما رو چوب می زد. خیلی برام سخت بود که کسی رو نداشتم تا خوابم رو واسه ش تعریف کنم یا منو از اون تنهایی نجات بده. حتّا یه دیقه صورتم رو پوشوندم. بعد صدای قناری رو شنیدم؛ سویت! سویت! انگار داشت می گفت، "بیا خانوم، من اینجام." انقدر بهم آرامش داد که نزدیک بود گریه کنم.
. . . و حالا رفته و دیگه نیس. دیگه پرنده یا حیوون خانگی نمی گیرم. چه جور می تونم بگیرم؟ وقتی پیداش کردم، به پشت افتاده بود، چشماش تیره شده بود و چنگاش در هم رفته بود. وقتی دیدم دیگه اون صدای نازشو نمی شنوم، حس کردم یه چیزی رو گم کردم. حس کردم قفس سینه ام خالی شده، انگار قفسش بود. باید فراموشش کنم. البته که فراموشش می کنم. با گذشت زمان همه چی رو می شه فراموش کرد. مردم بهم میگن روحیه شادی داری. دُرس میگن. خدا رو شکر می کنم که روحیه خوبی دارم.
. . . در عین حال اعتراف می کنم که بی آن که بیماری داشته باشم، یه غمی تو وجودم هست. نمی شه گفت چیه. منظورم غمی نیست که همه می دونیم، مثلاً بیماری، تنگدستی، یا مردن. نه یه چیز دیگه س. یه چیز که تو عمق وجود آدماس، چیزی مثِ نفس کشیدن. ولی همچین کار می کنم و خودمو خسته می کنم که فراموشش کنم. نمی دونم دیگران هم این حسو دارن یا نه؟ کسی نمی دونه. اما ته صدای زیبای اون موجود کوچیک هم این غم وجود داشت. عجیب نیس؟ آخ، این صدای غم انگیز چی بود که من گوش می کردم؟!
نام کتاب: دانستنی های کوتاه، جالب و خواندنی
گردآوری: ابراهیم رمضانی پور
شمارگان: 500 نسخه
نوبت چاپ: اول 1391
قیمت: 5500 تومان
ناشر: سرانه (مرادی)
تعداد صفحات: 246 صفحه
طراح: گلچین
معرفی کتاب
مولف: سهیلا دادخواه
شمارگان: 500 نسخه
نوبت چاپ: اول 91
قیمت: 2500 تومان
ناشر: سرانه (مرادی)
تعداد صفحات: 70 صفحه
قطع: جیبی
طراحی: گلچین
ادامه مطلب ...
چاپ کتاب جدید
مولف: رسولفلاحی
شمارگان: 1000 نسخه
نوبت چاپ: اول 1391
قیمت: 2300 تومان
ناشر: سرانه(مرادی)
طراحی: داراب گلچین
تعداد صفحات: 80 صقحه
قطع: جیبی
ادامه مطلب ...
چاپ کتاب جدید
مولفان: رمضان کریمی، حمیدرضا نگارستانی
شمارگان: 500 نسخه
نوبت چاپ: اول 1391
قیمت: 4700 تومان
ناشر: سرانه(مرادی)
تعداد صفحات: 165 صفحه
قطع: وزیری
ادامه مطلب ...
نام کتاب: تحکیم روابط خانوادگی از دیدگاه پیامبر (ص)
مولف: زهره بالاگبری
شمارگان: 1000 جلد
نوبت چاپ: اول 1391
قیمت: 2000 تومان
ناشر: سرانه (مرادی)
نام کتاب: گفت وشنود موضوعی انگلیسی
مولف: امیر افتحی زنگنه، مسعود هاشمی و منصور مسجدی
نوبت چاپ: اول، 1391
تیراژ: 1000 جلد
قیمت: 3500 تومان
ناشر: سرانه (مرادی)
نام کتاب: میرشکاران (مجموعه شعر کردی)
سروده: اکبر آقایی
ناشر: نشر کتاب سرانه (غلام مرادی)
اندازه کتاب: رقعی
تعداد صفحات: 76 صفحه
قیمت: 2500 تومان
نوبت چاپ: اول 1391
شماره تماس جهت تهیه: 08317221032
نام کتاب: سوگند (رمان)
نویسنده: کژاله حقیقی بردینه
ناشر: سرانه (غلام مرادی)
تیراژ: 1000 جلد
نوبت چاپ: اول 91
اندازه کتاب: رقعی
تعداد صفحات: 194 صفحه
قیمت: 3500 تومان
شماره تماس جهت تهیه: 08317221032
African Journal of Business Management Vol. 6(15), pp. 5218-5225, 18 April, 2012
Available online at http://
DOI: 10.5897/AJBM11.2437
ISSN 1993-8233 ©2012 Academic Journals
نام کتاب: بصیرت دشمن شناسی از دیدگاه قرآن
نویسنده: فریدون روندی
ناشر: سرانه (غلام مرادی)
اندازه: وزیری
تعداد صفحات: 138
قیمت: 3200 تومان
نوبت چاپ: اول، 1390
نام کتاب: اراده، اصول مدیریت و تقویت آن
نویسنده: مجتبی چهری
ناشر: نشر کتاب سرانه (غلام مرادی)
اندازه: 14*14 سانتیمتر
تعداد صفحات: 50 صفحه
قیمت پشت جلد: 1100 تومان
نام کتاب: 29 روز از آمریکا تا قلعه های پر از گنج قلعه قاضی
نویسنده: پیمان حیدری
ناشر: نشر کتاب سرانه (غلام مرادی)
قیمت: 2000 تومان
اندازه: رقعی
نام کتاب: مهارتهای قبل و بعد از ازدواج
نویسنده: جمال صادق پور
ناشر: نشر کتاب سرانه (غلام مرادی)
قیمت: 1500 تومان
تعداد صفحات: 50 صفحه
اندازه: رقعی
اهمیت و جایگاه کتاب و کتاب خوانی از منظر مقام معظم رهبری
یکی از شاخص های ارزیابی رشد، توسعه و پیشرفت فرهنگی هر کشور در عصر حاضر میزان مطالعه و کتابخوانی مردم آن مرز و بوم است و کشور تاریخی ما ایزان نیز از قدیم الایام تاکنون با داشتن تمدنی چند هزار ساله و مراکز متعدد علمی، فرهنگی و کتابخانه های معتبر و علما و دانشمندان بزرگ با آثار ارزشمند تاریخی سرآمد دول و ملل دیگر بوده است و در عرصه فرهنگ و تمدن جهانی بسان خورشیدی تابناک همچنان می درخشد و بافرزندان نیک نهاد خویش هنرنمایی می کند.
چه کسی است که در این دنیا با دانشمندان فرزانه و نام آور ایرانی همچون ابوعلی سینا، ابوریحان بیرونی، فارابی، خوارزمی و... و شاعران برجسته نظیر سعدی، حافظ، فردوسی، مولوی و... آشنا نباشد و در مقابل عظمت آنها سر فرود نیاورد؟ آیا وجود این بزرگان مابه فخر و مباهات هر ایرانی نیست؟
تمامی این افتخارات ارزشمند، برگرفته از میزان عشق و علاقه فراوان ملت ما به فراگیری علم و دانش از طریق خواندن و مطالعه منابع و کتابهای گوناگون است. به لطف الهی تاریخ و گذشته ما همیشه منیر و پربار می باشد. ولی وضعیت ما در حال حاضر چطور است و اکنون در چه جایگاهی قرار داریم؟
متاسفانه آمار و ارقام ارائه شده از سوی مجامع و سازمانهای فرهنگی داخلی و خارجی مانند یونسکو در مورد سرانه مطالعه هر ایرانی برای ما چندان امیدوار کننده نیست و رهبر معظم انقلاب نیز بارها از این وضعیت اظهار گله و ناخشنودی نموه است و از مسئولان و ارگانهای مختلف خواسته اند که با برنامه ریزهای شایسته موانع و مشکلات ترویج و گسترش فرهنگ مطالعه را حل و برطرف کنند تا با توجه به کتاب و کتابخوانی با وارد شدن به زندگی مردم به یک سیره و سنت رایج عمومی، همگانی و فراگیر تبدیل شود.
بیانات مقام معظم رهبری پیرامون کتاب و کتابخوانی
من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می افتم، قلباً غمگین و متاسف می شوم. این به خاظر آن است که در کشور ما به هر دلیل که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان رواج، توسعه و حضور داشته باشد.
از بس که درباره این مسئله مهم (کتابخوانی) گفته ام و به من هم گفته شده که چه قدر اثر دارد، حقیقتاً وقتی می خواهم بار دیگر این مسئله را عنوان کنم دچار تردید می شوم که این دیگر جزو گفتار لغو نباشد. من نمی دانم واقعاً این تکرار اثر کرده یا نکرده است... بیایید کاری کنید که مردم کتاب خوان شوند.
کتاب خریدن باید یکی از مخارج اصلی خانواده محسوب بشود. مردم باید پیش از خرین بعضی از وسایل تزئیناتی و تجملتی مثل این لوسترها و میزهای گوناگون و مبل های مختلف و پرده ها و این قبیل چیزها به کتاب اهمیت بدهند و اول کتاب را بخرند. مثل نان و خوارکی و وسایل معیشتی لازمی که در خانه هست ، کتاب هم باید از این باشد... خلاصه باید با تاب انس پیدا کنند. اگر انس پیدا نکنند جامعه ایرانی به آن هدف و آرزویی که دارد و حق او هم هست نخواهد رسید. چرا که پیامبر اکرم فرموید: «با ارزش ترین مردم، عالم ترین آنها است و کم ارزش ترین مردم، کم علم ترین آنهاست.«
ملت ایران ملتی است که در دنیا دچار ستم های ناشی از اعمال غرض قدرت های استکباری جهان است. پس باید از خودش دفاع کند. کدام دفاع ملی است که در درجه اول متکی به فرهنگ و آموزش و بینش و دانش نباشد؟
پس باز هم به کتاب برمی گردیم. در پایان امید است به سر لوحه قرار دادن فرمایشات مقام معظم رهبری با تاکید بر «انس با کتاب» ملت غیور ایران خصوصاً کرمانشاهیان عزیز، فرهنگ مطالعه مفید را در برنامه رزوانه خود بگنجانیم و به آن هدف و آرزویی که ایشان برآن تاکید داشته اند، برسیم.
به امید آن روز
انشاء ا...
نام کتاب: هویت گمشده آذر (مجموعه داستان کوتاه)
نویسنده: اکرم السادات وخشورپور
ناشر: سرانه (غلام مرادی)
تعداد صفحات: 89
قیمت: 2000 تومان
نام کتاب: ترس از ترسیدن (مجموعه اشعار)
سروده: محمد جواد جلیلیان
ناشر: نشرکتاب سرانه (غلام مرادی)
تعداد صفحات: 83 صفحه
اندازه: رقعی
قیمت: 1700 تومان
نام کتاب: شش عادت انسانهای موفق
مولف: محمد بشکوه
ناشر: سرانه (غلام مرادی)
تعداد صفحات: 68 صفحه
قیمت: 1200 تومان
اندازه: جیبی
با سلام و عرض ادب خدمت کاربران بزرگوار
بدینوسیله به حضور گرامی می رساند اخیراً سه عنوان کتاب به شرح ذیل از سوی نشر کتاب سرانه به چاپ رسیده و روانه بازار کتاب شده است
1. شش عادت انسانهای موفق (رموز ساده و کاربردی موفق شدن) نوشته محمد بشکوه
2. مجموعه داستان "هویت گمشده آذر" نوشته اکرم السادات وخشورپور
3. مجموعه شعر "ترس از ترسیدن" سروده محمد جواد جلیلیان
مراتب جهت اطلاع و استفاده عزیزان اعلام گردید
منتظر نظرات خوب شما هستیم
هه لو
وه ئه و چنگه ل تیژیوه چنگ ده ی له کمه ر؛
ئه و قه ره چوته هه وا تا ره سیته خور،
له بان آسمانگ وسیت جور قمه ر.
ده لیای پر له مه وج له ژیری مه وج ده ی؛
له بان کویه وه خاص تماشا که ی،
جور هه وره ته رقه زاور ئایه م به ی.
شعر از آلفرد، لورد تنیسون (1809-18)
وه رگیر: قولام مورادی
شایعه
مترجم: غلام مرادی
شایعه ممکن است خوب و دلپسند باشد و همانطور که تحت تاثیر کینه و بغض قرار می گیرد، اغلب مورد لطف و مرحمت هم قرار می گیرد.
مثلاً روستایی را تصور کنید که در آن هیچ شایعه ای وجود ندارد. به عبارت ساده می توان گفت که هر یک از ساکنان آن به کار خود سرگرم هستند و کاری به کار دیگران ندارند. در یک چنین محیطی نه کار خیری انجام می شود، نه آمد و شدی صورت می گیرد، نه مهمانی و ضیافتی، نه جلسه خیاطی و لباس دوزی، نه جلسه ای با حضور معلمین و والدین و در واقع نه خبری، چون اخبار چیزی جز شایعات تایید شده نمی باشند.
خبر شایعه تایید شده و تاریخ خبر تایید شده است – تایید شده در یک برهه نامحدود از زمان، چون این تایید ممکن است چند ساعت یا چند هزار سال طول بکشد. امروزه محققان به شدت به دنبال این هستند که افسانه پیروزیهای چنگیزخان را مورد بررسی قرار دهند و شواهد ضد و نقیض را با کلام دقیق عیسی مسیح تطبیق دهند. زیرا همه می دانیم که شایعات تایید نشده زیادی وارد تاریخ شده است. نسل ها طول می کشد تا شواهد گم شده یافت شوند و ما را به حقیقت امر نزدیک کنند.
این یک واقعیت است و نمی شود کاری کرد. داستان هایی که از پدارن به پسران نقل شده اند ممکن است با توجه به مقتضیات زمان و برای خوش آمدن به مذاق شنونده عمداً تغییر یافته باشند، بدون اینکه قصد و غرضی در تحریف آنها باشد؛ یا شاید به دقت تعریف شوند، اما درست درک نشوند و به غلط تکرار شوند.
منبع: انجمن تحقیقات علمی آمریکا